نقش تغذیه بر عملکرد ژنتیکی
آنچه میخورید، می تواند ژن های شما را دوباره برنامه ریزی کند!
یک متخصص علم نوظهور نیوتروژنومیک، تغذیه را توضیح می دهد.
مردم معمولاً غذا را به عنوان کالری، انرژی و ماده میشناسند. با این حال، آخرین شواهد، نشان میدهد که غذا با ژنوم ما نیز «صحبت میکند».
ژنوم طرح ژنتیکی است که نحوه ی عملکرد بدن را در سطح سلولی هدایت میکند.
این ارتباط بین غذا و ژن ها ممکن است بر سلامت، فیزیولوژی و طول عمر شما تأثیر بگذارد. این ایده- که غذا پیامهای مهمی را به ژنوم یک حیوان میرساند- تمرکز حوزهای به نام nutrigenomics است. این رشته، هنوز در مراحل ابتدایی خود است و بسیاری از سؤالات به شکل رمز و راز، باقی می ماند. با این حال، محققان چیزهای زیادی در مورد چگونگی تأثیر اجزای غذا بر ژنوم آموختهاند.
نیوتروژنومیک نشان می دهد تاثیر رژیم غذایی که می خوریم بیشتر از آن چیزی است که تاکنون تصور میکردیم.
تعاملات بین غذا و ژن ها
اگر این ایده- که غذا میتواند فرآیندهای بیولوژیکی را از طریق تعامل با ژنوم هدایت کند- شگفتانگیز به نظر میرسد، برای یافتن یک مثال اثباتشده و کامل از این که چگونه این اتفاق میافتد، کافی است یک پژوهشگر فقط به دنبال کندوی عسل باشد.
زنبورهای کارگر بی وقفه کار می کنند، عقیم هستند و تنها چند هفته، عمر می کنند.
ملکه ی زنبور عسل که در اعماق کندو نشسته است، سالها عمر میکند و باروری آنقدر قوی است که کلنی را به دنیا می آورد.
با این حال، زنبورهای کارگر و ملکه از نظر ژنتیکی موجوداتی مشابه هستند. آنها به دلیل غذایی که می خورند، به دو شکل زندگی متفاوت، تبدیل می شوند.
جشن ملکه ی زنبور عسل با ژل رویال
زنبورهای کارگر از شهد و گرده، تغذیه می کنند. هر دو غذا انرژی می دهد، اما ژل رویال یک ویژگی اضافی دارد: مواد مغذی آن می تواند دستورالعمل های ژنتیکی را برای ایجاد آناتومی و فیزیولوژی ملکه ی زنبور عسل، باز کند.
بنابراین چگونه غذا به دستورالعمل های بیولوژیکی ترجمه می شود؟
به یاد داشته باشید که غذا از درشت مغذی ها و ریزمغذی ها تشکیل شده است. درشت مغذی ها شامل کربوهیدرات، قند، پروتئین و چربی است. غذا همچنین حاوی ریز مغذی هایی مانند ویتامین ها و مواد معدنی است. تجزیه ی این ترکیبات و محصولات، می تواند سوئیچ های ژنتیکی را در ژنوم ایجاد کند.
مانند سوئیچ هایی- که شدت نور را در خانه شما کنترل می کنند- سوئیچ های ژنتیکی تعیین می کند که چه مقدار از یک محصول ژنتیکی خاص، تولید شود. برای نمونه، ژل رویال حاوی ترکیباتی است که کنترل کننده های ژنتیکی را فعال می کند تا اندام های ملکه را تشکیل دهد و توانایی تولید مثل او را حفظ کند.
در انسان و موش، محصولات جانبی اسید آمینه متیونین- که در گوشت و ماهی به وفور یافت میشود- بر روی شمارههای ژنتیکی ای تأثیر میگذارد که برای رشد و تقسیم سلولی مهم است.
ویتامین C با محافظت از ژنوم در برابر آسیب اکسیداتیو در حفظ سلامت ما نقش دارد؛ همچنین عملکرد مسیرهای سلولی را تقویت می کند و در صورت آسیب دیدن ژنوم، می تواند آن را ترمیم کند.
بسته به نوع اطلاعات تغذیهای، کنترلهای ژنتیکی فعال و سلولی که آنها را دریافت میکند، پیامهای موجود در غذا میتواند بر سلامتی، خطر بیماری و حتی طول عمر تأثیر بگذارد. اما ذکر این نکته، مهم است که تا به امروز، بیشتر این مطالعات در مدل های حیوانی مانند زنبورها انجام شده است.
قابل توجه اینکه توانایی مواد مغذی برای تغییر جریان اطلاعات ژنتیکی می تواند در طول نسل ها باشد. مطالعات، نشان می دهد که در انسان و حیوان، رژیم غذایی پدربزرگ و مادربزرگ بر فعالیت سوئیچ های ژنتیکی و خطر بیماری و مرگ و میر نوه ها تأثیر می گذارد.
یکی از جنبه های قابل توجه غذا به عنوان یک نوع اطلاعات بیولوژیکی، این است که معنای جدیدی به ایده ی زنجیره غذایی می دهد. در واقع، اگر بدن ما تحت تأثیر آنچه که خوردهایم باشد، آنگاه غذایی که «خوردهایم» میتواند روی ژنوم ما هم تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در مقایسه با شیر گاوهای تغذیه شده با علف، شیر گاوهای تغذیه شده با غلات، دارای مقادیر و انواع مختلفی از اسیدهای چرب و ویتامین های C و A است. بنابراین وقتی انسان ها این شیرهای متفاوت را می نوشند، سلول های آنها پیام های تغذیه ای متفاوتی دریافت می کند.
به طور مشابه، رژیم غذایی مادر، سطح اسیدهای چرب و همچنین ویتامین هایی مانند B-6، B-12 و فولات موجود در شیر مادر را تغییر می دهد. این میتواند نوع پیامهای تغذیهای را- که به سوئیچهای ژنتیکی کودک میرسد- تغییر دهد، اگرچه در حال حاضر ناشناخته است که آیا این روی رشد کودک تأثیر دارد یا نه.
دکتر سید سلمان فاطمی . نورولوژیست, [4/14/2023 3:56 AM]
و شاید بدون اطلاع ما، ما نیز بخشی از این زنجیره غذایی هستیم. غذایی که ما می خوریم فقط با تغییرات ژنتیکی در سلول های ما مرتبط نیست، بلکه با میکروارگانیسم هایی که در روده، پوست و مخاط ما زندگی می کنند، در ارتباط است.
یک مثال قابل توجه: در موش ها، تجزیه ی اسیدهای چرب با زنجیره ی کوتاه، توسط باکتری های روده، سطح سروتونین را تغییر می دهد و این یک پیام رسان شیمیایی مغز است که خلق و خو، اضطراب و افسردگی را تنظیم می کند.(نقش باکتری های روده در جذب مواد غذایی خورده شده، بسیار مهم است. ژنوم این باکتری ها بیشتر از ژنوم موجود در بدن انسان است و طبیعی است در ایجاد و یا مهار بسیاری از بیماری ها نقش داشته باشد. نگاه شود مقاله ینقش باکتری موجود در روده بر بیماری پارکینسون در همین کانال.)
افزودنی های غذایی و بسته بندی
مواد افزوده شده در غذا همچنین می تواند جریان اطلاعات ژنتیکی درون سلول ها را تغییر دهد. نان ها و غلات، با فولات، غنی شده اند تا از نقایص مادرزادی ناشی از کمبود این ماده مغذی، جلوگیری کنند. اما برخی دانشمندان، فرض میکنند که سطوح بالای فولات در غیاب سایر ریزمغذیهای طبیعی مانند ویتامین B-12 میتواند به افزایش بروز سرطان روده بزرگ در کشورهای غربی کمک کند و این، احتمالاً با تأثیر بر مسیرهای ژنتیکی است که رشد را کنترل میکند.
این می تواند در مورد مواد شیمیایی موجود در بسته بندی مواد غذایی نیز صادق باشد. بیسفنول A یا BPA، ترکیبی- که در پلاستیک یافت میشود- صفحههای ژنتیکی را در پستانداران فعال میکند و اینها برای رشد و باروری حیاتی هستند.
برای مثال، برخی از محققان، گمان میکنند که هم در مدلهای انسانی و هم در مدلهای حیوانی، BPA بر سن تمایز جنسی، تأثیر میگذارد و با ایجاد احتمال بیشتر روشن شدن سوئیچهای ژنتیکی، باروری را کاهش میدهد.
اطلاعات ژنتیکی موجود در غذا نه تنها از ترکیب مولکولی آن - اسیدهای آمینه، ویتامینها و موارد مشابه - بلکه از سیاستهای کشاورزی، زیستمحیطی و اقتصادی یک کشور یا فقدان آن، ناشی میشود.
دانشمندان به تازگی رمزگشایی این پیام های غذایی ژنتیکی و نقش آنها در سلامت و بیماری را آغاز کرده اند. محققان هنوز دقیقاً نمی دانند که چگونه مواد مغذی، روی سوئیچ های ژنتیکی عمل می کند؛ قوانین ارتباطی آنها چیست و رژیم های غذایی نسل های گذشته چگونه بر فرزندان آنها تأثیر می گذارد. بسیاری از این مطالعات تاکنون فقط در مدلهای حیوانی انجام شدهاند و هنوز چیزهای زیادی در مورد تأثیر متقابل بین غذا و ژنها برای انسان باید بررسی شود.
با این حال، آنچه واضح است، این که کشف اسرار نیوتروژنومیک احتمالاً جوامع و نسلهای حال و آینده را توانمندتر میکند.
https://bigthink.com/health/nutrigenomics/...
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031