دکتر سید سلمان فاطمی

سلسله مباحث هوش عاطفی (EQ)

امروز تعریف قدیمی هوش تغییر کرده است.

هوش کلاسیک قدیم- که با عبارت آی کیو خوانده میشد- امروز جای خود را به انواع هوش هایی داده است که هر کدامشان قادر است تحولی بزرگ را ایجاد کند. گاردنر هوش را به هشت دسته تقسیم میکند و این تفکیک بین انواع هوش، ما را از یک جانبه گرایی دور میکند.(به سلسله مباحث تفاوت های هوش و اندازه مغز در نژادها و گونههای مختلف در همین کانال مراجعه شود.)

تفاوت ها در افراد و در توانایی های ذهنی آنها بسیار است و بسیاری از این تفاوت ها ناشی از محیط های زندگی متفاوت و فشارهای آن، بر افراد است.

آنچه سلامتی فرد و جامعه را تشکیل میدهد، استفاده از این توانایی های متفاوت است. آنچه میتواند جامعه بشری را به سوی رشد و ارتقا ببرد، یاد گرفتن زرنگی ها و تقلب ها و نیرنگ ها در برخورد با دیگران و به زیر کشیدن حریف نیست.

بلکه درک تفاوت های موجود در افراد و شناخت ادراکات و گرایش ها و نفرت ها در اطرافیان و استفاده از این تفاوت ها و تمایزها برای سازماندهی افراد برای کار و فعالیت مفید و بی توجه نبودن به کسانی- که از نظر ما شاید کند ذهن و ناتوان باشند- لازمه زندگی سالم است.

پیدایش زبان، راهی برای درک بیشتر اطرافیان بوده است و این ارتباط نقش مهمی را در تکامل پیشینیان انسان تا انسان امروز داشته است. نخستین نشانه های باستان شناسی عواطف را در حدود یک میلیون و هشتصد هزار سال قبل در هموارکتوس ها می بینیم و بعدها با توسعه زبان، پیش انسان ها توانستند بیشتر با هم ارتباط داشته باشند و جوامع را تشکیل دهند.

توسعه زبان برای درک طرف مقابل همچنان ادامه دارد(به مطلبی در مورد شبکه های مغزی یا برین نت به جای اینترنت، در همین کانال مراجعه شود)

سلسله مباحث، از دکتر زینب الشمری:

می خواهم نظرات شما را در مورد موضوع هوش عاطفی (EQ) بدانم.

می خواهید موضوع بعدی برنامه قهوه من در مورد آن باشد؟

اگر جواب بله است موضوع شامل موارد زیر است...

1- چگونه احساسات خود را درک می کنی و در مورد آن حکم می کنی؟

2- چگونه تصمیم درست و سالم، می گیری؟

3- چگونه خود را برای رسیدن، به هدفی معین تشویق می کنی؟

4- چگونه احساسات فردی غیر از خودت را می فهمی و با آنها عاطفه دوجانبه برقرار می کنی؟

5- در ارتباط با خانواده خود چه برخوردی داری؟

گفته می شود هوش عاطفی، هوش آکادمیک و فرصت تو برای پیروزی در زندگی را به صورت عام، بیشتر می کند.

همچنین این موضوع مرا به خود جلب کرد، وقتی دیدم سید احمد الحسن، این موضوع را در زمان انتخاب سید محمد جعفر صدر به عنوان رییس حکومت مستقل نجات، بیان نمود.

اگر موضوع دیگری میخواهید در مورد آن حرف بزنم و درمورد آن بحث کنیم می توانید بیان کنید (به جز مباحث فیزیک و کیهان زیرا به زمان بیشتری نیازمند است)

این سلسله برنامه ها در مورد هوش عاطفی است. این هوش، برای رسیدن به اهداف، بسیار مهم است.

من دکتر زینب شمری پزشک عراقی هستم که در خارج از عراق زندگی میکنم و این سلسه مباحث قهوه من را خواهم داشت.

عواطف و احساسات بر زندگی ما بسیار تاثیر دارد.(بیرون آمدن از جهان درونی انسان به سوی جهان بیرونی و تعامل و کار با دیگران، یک فرایند پیچیده و مهم است که به انسان امروز، قدرت برخوردها و تعامل های اجتماعی و سودمند و کارا را دادهاست.

انقراض انسان قدیم حتی انسان هایی با مغز بزرگتر از ما- که شاید تواناتر و هوشمندتر از ما(هوش با تعریف سنتی آن)بودهاند- ممکن است به دلیل عدم شکل گیری رفتارهای تعاملی با هم، در اجتماع بوده باشد- این موجودات، به دلیل توسعه نیافته بودن مناطق دخیل مغز در ایجاد عواطف و احساسات، هوش عاطفی کمتری نسبت به ما داشتند.

و وقتی ببینیم آنها به رغم مغز بزرگتر از مغز ما و به رغم قدرت های بینایی و تعادلی بالاتر، منقرض شده اند، اهمیت هوش عاطفی و درک احساسات دیگران را بیشتر می فهمیم! به مطالبی در مورد نئاندرتال، در همین کانال مراجعه شود.)

احساسات و عواطف، بسیار هستند و برخی از آنها میتواند زندگی ما را تغییر دهد و ما را رو به زندگی خوب یا بد، بکشاند.

هوش عاطفی چیست؟

برخی افراد دارای عاطفه بیشتر و برخی دارای قدرت تعقل و عقلانیت بیشتر هستند. اینطور مرسوم است که هر کس عاطفی باشد، هوش عاطفی او هم بالاتراست ولی این تصور، اشتباه است.

مهم است تفاوت بین فرد عاطفی و فرد باهوش از نظر عاطفی را بدانیم. فرد عاطفی کسی است که احساسات قدرتمندی را نشان میدهد در حالی که هوش عاطفی، قدرت برای فهم احساسات خود و تشخیص آن و تعامل و برخورد مناسب با آن و با احساسات دیگران است.

این ارتباط میتواند، بدنی یا کلامی باشد یا حتی در کودکان در روابط بین آنها در مدرسه باشد. پس درک درست عواطف خیلی مهم است.

پنج شکل هوش عاطفی چیست؟ هوش عاطفی را به پنج دسته تقسیم می کنیم:

1- عواطف و احساسات را بفهم

ی، پس با این شعور و یا عاطفه میتوانی تعامل کنی. مثلا اگر کسی اندوهگین است بفهمد به این دلیل و این دلیل اندوهگین است و به این ترتیب بر احساسات و عواطف خود سیطره پیدا میکنی و اجازه نمی دهی اندوه تو توسعه یابد یا کسی دیگر بر آن، سیطره و تسلط داشته باشد.

برخی معتقدند این احساسات را میتوان واکنش های شیمیایی در درون بدن تعریف کرد، ولی درست آنکه انسان قدرتمند است و میتواند این احساسات و عواطف را سامان دهد.

2- با عواطف خود تعامل و واکنش نشان دهی.

در زندگی، صعود و نزول، شادی و غم و تغییر حالت در عواطف و احساسات وجود دارد و هماهنگی بین این موارد، باعث میشود زندگی ما معنی خاصی پیدا کند مثلا از دست دادن عزیزی باعث احساس اندوه میشود ولی واکنش و تعامل با این احساس، خیلی مهم است

3- قدرت برای تسلط بر عواطف در راه انجام هدفی معین

احساسات و عواطف برای رسیدن به هدفی معین بسیار مهم است و همین مطلب است که بیان میکند هر کس چیزی را دوست بدارد چشمان او را نابینا میکند!

این مقوله مهم است. پس هر فرد، برای رسیدن به هدفی باید همه وقت و انرژی خود را صرف رسیدن به آن کند و احساسات و عواطف را به سوی آن سوق دهد این مطلب مهمی است و در قسمت های بعدی در مورد آن، سخن می گوییم .

4- فهم عواطف و احساسات دیگران و این وابسته به مورد اول است یعنی احساسات خودت را بفهمی و بعد از آن، بتوانی عواطف دیگران را بفهمی و با آنها واکنش داشته باشی و این باعث ساختن جامعه یا خانواده و ارتباطات بین دو همسر و کودکان و همسایه ها میشود و همه این برخوردها وابسته به درک عواطف طرف مقابل است مثلا این درک در معلم ها و پزشکان ودیگر جمعیت های موجود در جامعه لازم است و این درک، به تشکیل جامعه سالمتر کمک میکند.

مثلا اگر فرد مقابل، نیاز به کمک داشته باشد باید عواطف او درک شود تا بتوان به او کمک کرد.

5- برخورد و تعامل با خانواده و این خیلی مهم است زیرا باعث واکنش و تعامل با همسر و یا شوهر و فرزندان میشود و این باعث جامعه ای همراه با هم و باعث آسایش در ما و دیگران میشود و به این ترتیب هر فرد در خانواده، مفیدتر وسودمندتر خواهد بود.

اینها پنج مورد در باره هوش عاطفی است و شما میتوانید این موارد را در رسیدن به هر هدف در زندگی هماهنگ کنید.

میتوانید کامنت ها و نظرات خودتان را بنویسید روز خوبی داشته باشید وان شائ الله در قسمت بعد بحث را پی می گیریم. در پناه خدا.