مروری بر تشنج و درمان های آن- انجمن صرع اصفهان- محل برگزاری کتابخانه مرکزی اصفهان
برخی اختلالات شبیه تشنج مانند اختلال حرکتی Paroxysmal kinesigenic dyskinesia(PKD)-
که با اختلال حرکتی مانند اتتوز یا کوره به دنبال حرکت مشخص میشود- درمانی شبیه تشنج دارد مثلا در مورد اخیر میتوان از کاربامازپین استفاده کرد.
در اختلال حرکتی دیگر به نام Paroxysmal nonkinesigenic dyskinesia(PnKD)- که اختلال حرکتی است و به دنبال برخی تحریکات مانند صدای ناگهانی و ... ایجاد میشود- میتوان از کلونازپام استفاده کرد.
برخی داروهای ضد تشنج علاوه بر تشنج، بر دیگر بیماری های همراه مانند پارکینسون هم موثر است مانند Zonisamide
در اختلال حرکتی نامناسب مانند دیستونی و یا آتتوز و تشنج توجیه نشده، باید به فکر انسفالوپاتی اتوایمین باشیم و در این مورد انجام آزمایش های التهابی و کشف آنتی بادی های عامل بیماری خودایمن لازم است.
PNES(Psychogenic nonepileptic seizures
شبه تشنج، با حرکات تشنجی با منشأ روانی است. در خانمها و در افراد جوان در صورتی که پدر الکلی یا معتاد باشد و در شرایط استرس مانند جدایی از همسر دیده میشود. حرکات خیلی شدید است. ناله کردن حین حمله به افتراق این حمله از تشنج واقعی کمک میکند.
اکشن دیستونیا یا
Focal task specific dystonia:
موقع انجام کار خاصی مانند موسیقی یا نوشتن، دیستونی پیدا میکند. درمان اصلی تزریق سم بوتولینیوم در عضلات درگیر است.
درمان تشنج عادت ماهانه:
استازولامید برای ده روز داده میشود. دو روز قبل از شروع عادت ماهانه شروع میشود.
کلوبازام دو روز قبل از عادت تا یک هفته بعد از شروع عادت ماهانه، داده میشود.
توجه: کلوبازام، اثر داروی ضد بارداری را کم میکند.
نکاتی در مورد داروهای تشنج:
لاموتریجین در تشنج میتوان داد ولی به دلیل نیمه عمر طولانی، هشت هفته طول میکشد، اثر کند. کاربامازپین و لاموتریجین با هم خوب نیست.
ترکیب لوبل و لاموتریجین خوب است.
چک سطح آزاد دارو مهم است. سطح سرمی لاموتریجین در سه ماهه دوم و سوم بهخصوص سوم، کاهش می یابد.
لوبل در سه ماهه دوم و سوم کاهش می یابد. در بارداری، بهتر است به جای تک دوز، دو یا سه بار در روز، دارو بدهیم. در خانمی که در بارداری تحت درمان با داروهای ضد بارداری است، در
هفته 15-20 اکوکاردیوگرافی جنین برای بررسی آسیب های قلبی انجام میشود.
عدم کنترل تشنج در سه ماه آخر یا تشنج حین زایمان، میتواند باعث افت قلب جنین شود.
خود اسید فولیک- که در خانم باردار تشنجی در بارداری تجویز میشود- احتمال تشنج را در زایمان بیشتر میکند.
در خانم باردار، تا آنجا که ممکن است تزریق گاد در انجام ام ار ای انجام نشود.
پس از زایمان باید یک میلی ویتامین کا به بیماری- که تحت درمان با داروهای ضد تشنج است- داده میشود. هیچ دارویی در شیردادن منع نشده است. سدیم والپروات، در شیردهی خیلی خوب است.
خطر پوکی استخوان در تشنج:
خانم تشنجی شش برابر، دچار پوکی استخوان میشوند.
اکسکارابازپین، کاربامازپین و فنی توئین پوکی استخوان را تشدید میکند. در تشنج های ژنرالیزه بهترین درمان سدیم والپروات است. زونیسامید در تشنج پارشیال ممنوع است. در تشنج میوکلونیک، کلوبازام مهم است.
لوبل و لاموتریجین روی طیف وسیعی از تشنجها موثر است. در افراد مسن انتخاب دارو مهم است. مشکلات قلبی مهم است.سدیم والپروات، باعث دیسکینزی دیواره قلب میشود. سدیم والپروات، کارباکازپین و اکسکاربازپین و لاموتریجین اثر مثبت روی خلق بیمار دارد. فنوباربیتال، اثر منفی روی خلق دارد. سدیم والپروات باعث افزایش ریزش مو میشود.
تشنج اتونیک(در این تشنج بیمار ناگهان طی روز قدرت و تون بدن خود را از دست میدهد و زمین میخورد)، بهترین درمان، کلوبازام و سدیم والپروات است.
در شیمی درمانی بهترین دارو لوبل و لاموتریجین است. ولی لاموتریجین به دلیل نیمه عمر طولانی، طول میکشد اثر کند.
تشنج ناگهانی در فرد سالم به خصوص اگر همراه با اختلال حرکت باشد، باعث شک به بیماری اوتو ایمیون میشود در این موارد باید، انتی بادی NMDAReceptor چک شود.
داروی ضد تشنج مهار کننده سدیم همراه با آنتی سایکوتیک مهار کننده سدیم به خصوص تیاریدازین، باعث اختلال قلبی شدید میشود.
درمان های غیر دارویی تشنج شامل
VNS(vagus nerve stimulation), RNS(repetitive nerve stimulation),
DBS(Deep brain stimulation)
وقتی اسکلروز، در temporal lobe sclerosis، دوطرفه یا طرف چپ باشد، روشهای غیر جراحی بهتر است، چون جراحی باعث اختلال حافظ و تمرکز میشود.
در صورت شروع علایم به صورت تحت حاد به انسفالوپاتی خودایمن شک میشود. در این موارد باید آنتی بادی هایی مانند
NMDA
چک شود.
در اختلال رفتاری و حرکات شبیه کره هانتینگتون، باید آنتی بادی
LGI1
چک شود.همچنین
Caspr2
glycine r
چک میشود. برخی از این بی
ماران،
بدنی سفت دارند و به دیازپام جواب میدهند.
انسفالوپاتی خود ایمن، چطور ثابت میشود؟
اول آنتی بادی خون و بعد آنتی بادی سی اس اف، چک میشود.
هم سی اس اف و هم خون باید چک شود. پروتئین در 33% موارد بالاست و اولیگوکلونال آنتی بادی ممکن است موجود باشد. لمفوسیتوز هم معمولا هست.
امواج پلد و تغییرات غیر اختصاصی در نوار مغز وجود دارد. طی درمان خود ایمن، تغییرات نوار مغز کاملا برطرف میشود و این، بر خلاف تشنج است. در انسفالوپاتی خودایمن حتی ممکن است، آتروفی مغزی، پس از درمان برطرف شود. باید مارکهای توموری چک شود.
در تشنج، سایکوز و اختلال حرکت باید سریعا درمان ایمونوساپرسیو شروع شود. پالس کورتون، پلاسمافرز، IVIG از درمان های مورد استفاده است.
در موارد پارکینسون حاد هم باید به انسفالوپاتی اتوایمیون شک شود.
توضیحات مختصری در مورد نوار مغز:
نوار مغز ثبت فعالیت الکتریکی از روی پوست، ثبت پتانسیل پست سیناپتیک و ثبت نورال سینکرونی است.
توجه: هیپرونتیلاسیون در مویا مویا ممنوع است.
خاراندن گوش باعث کندی تمپورال می شود. ضربان قلب مادر میتواند باعث آرتیفکت شود. نداشتن PDR، غیر طبیعی نیست.
فیردا frontal intermittent rhythmic delta activity گاهی در حالت نرمال در هیپرونتیلاسیون دیده میشود. در خیلی اختلالات دیده میشود. اویرداoccipital intermittent rhythmic delta activity، در بچه ها شایع تر است. به دلیل مسایل تکاملی معادل فیردا در بالغین است.
تیرداtemporal intermittent rhythmic delta activity دوره سه ثانیه در جلوی تمپورال است. همراهی با تشنج مزیال تمپورال دارد. در ضایعه مزیال تمپورال، اورا، به صورت درد شکم و .. است اورا در ضایعه لترال، بیشتر حرکتی است.
پترن پریودیک در افراد ایل و بهصورت حاد و سایت تحت حاد دیده میشود.
پلد PLED(periodic lateralized epileptic discharge)در سطح ضایعه همراه با کندی است.
پلدپلاس وقتی دیده شود، احتمال تشنج در فرد دارای پلد بیشتر میشود.
سرنوشت پلد: در مرحله حاد، طی چهار هفته از بین میرود.
بایپلد در کروتز فلت جاکوب دیده میشود.
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031