ابزار بقای موجود زنده از نخستین همانند سازها تا مغز، از مغز تا ابزارهای بقای ویروس کرونا(قسمت نوزدهم)
اجزای سیستم ایمنی و آنتی بادی ها- از مهار بیماری تا بیماری زایی
سیستم ایمنی موجودات زنده، فرایندی تکاملی و بسیار پیشرفته را در مراقبت از موجود زنده در برابر عوامل بیماری زا طی کرده است.(برای بررسی دقیق تر این سیستم به مقاله ها تحت عنوان ابزار بقای موجود زنده از نخستین هماند سازها تا مغز، از مغز تا ابزارهای دفاعی ویروس کرونا قسمت سوم و چهارم، در همین کانال مراجعه شود.)
ولی این سیستم دفاعی مانند همه محصولات تکاملی موجود در کیهان مادی، ایده آل نیست. و گاهی به جای ایجاد ایمنی بیشتر، می تواند خودش باعث برخی بیماری های خطرناک شود. این ایده آل نبودن وقتی بیشتر خودنمایی می کند که بدانیم سیستم ایمنی ما با عوامل رقیبی مواجه است که هرگز دست از رقابت با سیستم ایمنی ما بر نمی دارند. ویروس ها و باکتری ها و قارچ ها همواره می کوشند خود را در برابر سیستم ایمنی ما و اجزای آن از جمله آنتی بادی ها مقاوم کنند و همواره به دنبال ضعف بخشی از سیستم ایمنی هستند تا خودنمایی و تکثیر کنند.
از سوی دیگر سیستم ایمنی ما هم کوشش میکند دائما با تولید آنتی بادی ها و سلول های مهاجم ایمنی با این عوامل مهاجم برخورد کند.
نزاعی دائمی که در میان همه اجزای کیهان مادی ما برقرار است!
این نزاع، گاهی به همه گیری های کشنده ای منجر میشود که بخش بزرگی از بشریت را نابود میکند و گاهی تقویت سیستم ایمنی انسان ها(به صورت خودبخود یا از طریق واکسن ها و داروهای کمکی مانند آنتی بادی های مصنوعی منوکلونال) میتواند برای سال های طولانی انسان را در برابر عوامل مهاجم، بیمه کند.
از سوی دیگر خود این واکسن ها و داروهای مصنوعی دست ساز انسان، هرچند گامی مثبت به سوی مهار همه گیری هاست، گاهی خودشان با به هم زدن بخشی از سیستم ایمنی فرد، می توانند منجر به فعال شدن برخی ویروس های خفته در بدن فرد شوند. یعنی در اینجا دست انسان، در فرایندی ناخواسته، به کمک ویروس های مخفی ای می شتابد که تاکنون به وسیله ی سیستم ایمنی مهار می شده اند!!
نمونه ی این حالت در مصرف برخی آنتی بادی های دست ساز انسان- که برای کنترل برخی بیماری های خودایمن مانند ام اس یا مهار برخی عفونت های ویروسی ساخته شده است- مشاهده می شود. این آنتی بادی ها هرچند می توانند ام اس را مهار کنند، ولی گاهی باعث فعال شدن ویروس خفته ای به نام JC virus می شوند که عواقب آن، بسیار وحشتناک تر از خود ام اس(MS) است
با ما همراه باشید:
Progressive multifocal leukoencephalopathy(PML)
یک بیماری دمیلینه شدن(زدوده شدن) پوشش عصب های مرکزی است که به دلیل عفونت اولیگودنتروسیت ها با ویروسی به نام JC virus رخ میدهد. این ویروس از دسته پولیوما ویروس هاست که قبلا از دسته پاپوواویروس ها به حساب می آمد. این ویروس در سال 1971 به وسیله ی جان کاننینگهام با این نام خوانده شد. تقریبا درافراد دچار ضعف ایمنی مثلا ایدز دیده می شود؛ همچنین در افراد دچار بیماری ام اس یا دویککه با آنتی بادی منوکلونال مانند ناتالیزوماب و ریتوکسیماب و اوکرلیزوماب درمان شده اند و یا به ندرت در مصرف داروهای دیگرایجاد کننده ی ضعف ایمنی مانند پردنیزولون، متوترکسات و سیکلوسپورین دیده می شود.
PML مرتبط با ایدز در مرحله ترمیم ایمنی، پس از درمان ضد ویروس دیده میشود. این حالت با ضایعات التهابی مغز- که در تزریق کنتراست، انهانس میشود(رنگ میگیرد)- مشخص می گردد. در افراد دچار ایدز معمولا در CD4 cell count (< 200/µL) مشاهده میشود. در مقادیر بالاتر سلول های ایمنی معمولا دیده نمی شود.
پاتوفیزیولوژی: حدود 90% افراد سالم، علیه JC virus دارای آنتی بادی هستند؛ ولی کمتر از 10% آنها نشانه های تکثیر ویروس را دربدن خود نشان می دهند. در برخی بیماران دچار ایدز، شروع درمان با highly active antiretroviral therapy (HAART), باعث شعله ور شدن PML مخفی ای می شود که از قبل وجود دارد. به نظر می رسد ویروس از طریق دهان یا راه تنفسی وارد بدن شود و بعدا می تواند در کلیه ها و یا بافت لیمفورتیکولار یا مغز قرار بگیرد.
در شرایط ضعف ایمنی ویروس می تواند تکثیر شود و به طرف مغز برود. اجزای ویروس از طریق B-lymphocytes ها در بدن منتشر می شود. عفونت ویروسی، باعث لیز شدن الیگودندروسیت ها و شکل خاص آستروسیت ها شبیه آستروسیت ها درgiant cell astrocytomas می شود.
دکتر سید سلمان فاطمی . نورولوژیست, [31.03.21 01:58]
این بیماری حدود 95% مرگ ومیر دارد. حدود 5% خودبخود خوب میشوند.
علایم:
این بیماران به طور تدریجی و پیشرونده با علایم فوکال(موضعی) بینایی، رفتاری، تکلم، حرکتی(مانند حرکات غیر طبیعی سر) خود را نشان می دهند. هرچند تصویر برداری، ضایعات متعدد را در ام آر آی نشان میدهد؛ با این حال علایم معمول به صورت موضعی است. برخلاف بیماری های دیگر مهاجم به مغز به وسیله انگل یا ویروس که طی چند روز پیشرفت میکند، این بیماری معمولا طی چند هفته پیشرفت میکند. در افراد با قدرت سیستم ایمنی بیشتر، پیشرفت بیماری کندتر است. تشنج در 18% بیماران مشاهده میشود.
ممکن است بیماری طی چند هفته یا ماه از شروع درمان بازگرداندن ضعف سیستم ایمنی، شروع شود. درگیری بینایی به دلیلی درگیری راه های بینایی و نه التهاب عصب بینایی است.
معاینه فیزیکی:
شامل آپراکسی اندام ها، آفازی، همی پارزی، ترمور سر، اخلال حرکت در 65% موارد و اختلال شناختی در 30% بیماران دیده میشود. اختلالات گیز کونژوگه (حرکات چشم با هم)شایع است و ممکن است در 30% موارد در همان ابتدای بیماری دیده شود.
در ام آر آی، ضایعات T1 هیپواینتنس و ضایعات T2 هیپراینتنس است. مایع مغزی نخاعی معمولا سالم است ولی ممکن است افزایش مختصر پروتئین دیده شود. Polymerase chain reaction (PCR) بسیار اختصاصی و حساس است.
درمان: داروی ضد ویروس enfuvirtide در مطالعاتی سودمند بوده است. مهارکننده های گیرنده serotonergic 5HT2a receptor مانند olanzapine, ziprasidone, mirtazapine, cyproheptadine, risperidone ممکن است سودمند باشد به نظر میرسد این گیرنده محل اتصال ویروس جی سی و عامل نفوذ آن است. در مطالعاتی استفاده ی از پالس متیل پردنیزولون باعث مهار سریع بیماری میشود.
Pembrolizumab: از دسته آنتی بادی های منوکلونال است. این آنتی بادی ها به صورت مصنوعی در حجم بالا تولید میشود. آنتی بادی ها پروتئین هایی وهستند که در پاسخ به باکتری ها و ویروس ها و به وسیله سلول های ایمنی بدن(لنفوسیت ها)ایجاد میشود. ازپمبرولیزوماب در بیماری چند کانونی پیشرونده ماده سفید مغز(پی ام ال) - که به وسیله ویروس JCV ایجاد میشود- استفاده میکنند.
یک پژوهش با پمبرولیزوماب روی هشت بیماری دچار PML انجام شد. هر بیمار حدود دو تا سه دوز پمبرولیزوماب دریافت کردند. این دارو باعث کاهش عرضه PD1 در لنفوسیت های موجود در خون و مایع مغزی نخاعی شد. بهبود بالینی در پنج بیمار مشاهده شد و میزان ویروس
JCVدر خون و مایع مغزی نخاعی کاهش یافت و فعالیت ضد ویروس، CD4+ و CD8+ افزایش یافت.
در سه بیمار دیگر تغییراتی در میزان فعالیت JCV یا فعالیت ضد ویروس مشاهده نشد. پژوهش های بیشتری برای بررسی تاثیر مهار کننده هایPD1، در کنترل این بیماری لازم است.
https://emedicine.medscape.com/article/1167145-overview#a8
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031