درمان های علامتی در ام اس(مولتیپل اسکلروز)
ارائه دهندگان وبینار
خانم دکتر پور صادق استاد نورولوژی دانشگاه شیراز
خانم دکتر کمالی استاد نورولوژی دانشگاه کرمان
و آقای دکتر مقدسی استاد نورولوژی دانشگاه تهران
برنامه ریزی وبینار شرکت سیناژن
چرا درمان علامتی خیلی مهم است؟
بیماری ام اس، بیماری خود ایمن است که در آن سلولهای ایمنی خود بدن، علیه پوشش میلین سلولهای عصبی یا نورون ها واکنش نشان میده و باعث کند شدن سرعت هدایت عصبی میشه.
در بیماری ام اس، لنفوسیت های معیوب از سد خونی مغزی میگذرد و باعث تخریب میلین و تخریب آکسونی میشود. درمانهای بیماری ام اس بیشتر روی بهبود از دست دادن میلین(دمیلینیشن) موثر است ولی به دلیل تخریب آکسونی، گاهی خیلی تاثیر گذار نیست و درمان های علامتی هم لازم است.
کانکتوموپاتی در بیماری ام اس: تخریب اکسون و تخریب میلین
در ناتوانی ناشی از تخریب، چه باید کرد؟ باید فاصله علایم بیمار و فرد سالم، کم شود که با درمان های علامتی است.
خانم دکتر پور صادق:
خستگی در ام اس: در فرد عادی خستگی با استراحت برطرف میشود. ولی در ام اس اینطور برطرف نمیشود. خستگی خیلی شایع است تا 86‰ از بیماران را درگیر میکند. باعث استرس میشود. این در حالی است که بیماری در تصویر برداری پیشرفت ندارد. این خستگی با گرما بدتر میشود. چون در گرما هدایت عصبی مختل میشه.
اختلال خواب و خستگی و شناخت به هم مربوط است. گاهی قبل از حمله جدید ام اس، دچار خستگی شدید هستند. گاهی در ام ار ای، شواهد شدید مشاهده میشود. ارتباط خستگی با شدت بیماری خیلی قوی نیست.. گاهی خستگی اولیه است و گاهی ثانویه به افسردگی است.
التهاب باعث ترشح سیتوکین میشود و با تحریک سیستم لیمبیک باعث خستگی میشود و این خستگی بیشتر، قبل از حمله است. از سیتوکینهای تاثیر گذار بر خستگی، TNF alpha IL1 IL6 را میتوان نام برد.
آسیب اکسونی، باعث نیاز به انرژی بیشتر برای یک کار خاص میشود.
خستگی موضعی مثلا خستگی چشم همگام مطالعه است یا خستگی عمومی و ژنرالیزه است.
خستگی ذهنی: بی قراری، حساسیت به نور و صدا و خستگی جسمی.
اول باید علل ثانویه خستگی رد شود. باید میزان خستگی بیمار مشخص شود. Fatigue severity escape از روش های دسته بندی شدت خستگی است
کنترل خستگی: اگر علل ثانویه هست باید درمان شود.
روش های غیردارویی: تصفیه هوا و وسایل سرد کننده و روش های حفظ انرژی
درمان دارویی: مودافینیل 100 تا 400 میلیگرم روزانه، حتما روز، مصرف شود زیرا در شب باعث بی خوابی میشه.
آمفتامین هم تا حدی موثر است. متیل فنیدیت یا ریتالین تا شصت میلی میشه بالا برود، در روز مصرف شود.
فلوکستین و آمانتادین 100 یک یا دو بار در روز.
کارنیتین یک گرم در روز تا 3 گرم در روز. در افراد لاغر خیلی توصیه نمیشه.
دکتر مقدسی دانشگاه تهران:
دالفیرا(فامپیریدین) داروی دارای تایید در راه رفتن است.
برای مشکلات حرکتی در ایران 3 درصد مردم مصرف میکنند ولی در دانمارک حدود 40درصد استفاده میکنند. پس باید به ناتوانی بیمار توجه شود. ولی متاسفانه در ایران خیلی به مشکلات بیمار توجه نمیشود. 58 ‰ در سال اول بیماری و 98‰ در ده سال بعد از شروع بیماری دچار اختلالات حرکتی هستند.
اختلالات اسپاسم، اختلال شناخت، اختلالات احساسی ، اختلال حسی، ضعف عضلانی،اختلال بینایی همه باعث اختلال راه رفتن میشه.
در مصرف آن، باید توجه بشه قرص شکسته نشه روزی دو عدد هر دوازده ساعت شروع میشه. مکانیسم عمل مهم است:
دالفیرا روی سوراخ مربوط به پمپ سدیم پتاسیم میشینه و مانع از خروج پتاسیم میشه. تاثیر روی شناخت داره در خستگی هم میتونه موثر باشه.
منع مصرف:
در شیردهی و حاملگی ندیم.
در تشنج یا نارسایی کلیه( GFR<50 یا نورالژی تریجمینال ندیم.
گاهی (عفونت ادرار) یا یو تی ای میده. سابقه یک بار تشنج هم در زندگی، مانع مصرف است. بعد از دو هفته اثر آن باقی میماند. در ترانسورس میلیت(التهاب نخاع)و پارکینسون هم سودمند بوده. دانشمندی به نام گودمن بر اساس پژوهش های خود به این نتیجه رسید که اگر تا دو هفته اثر نداشت قطع کنید ولی در دیگر مطالعات، اثرات درازمدت هم داشته..حداقل دو تا سه ماه صبر کنید.
تاثیر بر خستگی و هوشیاری هم دارد. گاهی روی گام اثر مثبت نداره ولی روی خستگی و شناخت تاثیر خوب داره..گاهی حرکات دست و روانی کلام رو بهتر میکنه
یک ماه بعد باید عملکرد کلیه و راه رفتن چک شود
دکتر کمالی:
وضعیت اداری در ام اس
نحوه کنترل ادراری: سمپاتیک مرحله ذخیره ادرار رو کنترل و تحریک میکنه.
مرکز ادرار دورتر است و باعث مهار سمپاتیک میشه. پاراسمپاتیک باعث ادرار کردن و انقباض دترسور میشود.
دو سوم بیماران ام اس در نهایت اختلال مثانه دارند. علایم لاتس(LUTS lower urinary tract symptoms) اگر باشد در هشتاد درصد موارد، درگیری گردنی دارند. داروها از جمله تی سی ای(TCA)و مسکن، گاباپنتین و د
یورتیک می تونه باعث اختلال لوتس شود. لوتس در درگیری بالای پونز باعث فعالیت زیاد دترسور
در درگیری کردن بین پونز و ساکرال علایم به صورت DSD(دیس سینرژی) است در این حالت علایم به دلیل تخلیه مثانه در برابر اسفنگتر بسته است.
شایعترین علامت ادراری در ام اس است.
در ضایعه ساکرال ضعف دترسور و کاهش انقباض برای دفع ادرار، رخ میده. شیوع کمی دارد.
پی وی ار(PVR postvoidal residue) خیلی کمک میکنه. در ام اس خیلی ساده انجام میشه و نیاز به پر کردن مثانه نیست..
هدف درمانی در اختلالات تکرارپذیر ام اس، حفظ کلیه ها است.
کاهش وزن، مایعات محدود قبل از خواب و قطع سیگار و الکل باعث کاهش ناراحتی بیمار از علایم ادرار می شود. از روش های سودمند دیگر، تقویت عضلات کف لگن است. همچنین این بیماران باید سر ساعت ادرار کنند..
درمان دارویی: تولترودین خشکی دهان کمتر داره. سولیفناسین عوارض مغزی کمتری داره. دسموپرسین بینی در ایران موجود هست و در شب مصرف میشه بالای 65 سال با احتیاط باید مصرف بشه. کانابینویید باعث مهار دترسور میشه. تزریق بوتولینیوم، در مورد مقاومت دارویی دو ماهه استفاده میشه و مثانه رو شل میکنه.
نورومدولیشن از روش های درمانی دیگر است. ایمپلانت در اس3 کاشتن میشه ولی کاشتن ایمپلانت باعث محدودیت در انجام ام ار ای بعدی میشه.
میزان تشنج در ام اس پیشرفته شایع است بنابراین در مصرف دالفیرا باید احتیاط بشه. طول درمان با دالفیرا محدودیتی نداره..
سیستی پلاستی درمان نهایی اختلالات مقاوم مثانه در ام اس است. آنتی موسکارینی و الفا بلوکر در DSD مصرف میشود.
در موارد
PVR
بالای صد، باید سوند گذاری انجام بشه.
اگر نا موفق باشد اسفنکتروتومی انجام میشه.
گاباپنتین و بتانکل و آلفا بلوکر تامسولوسین در کمی فعالیت دترسور استفاده میشه
نکته کابوس شبانه در مصرف امانتادین شایع هست: پس شب مصرف نشه
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031