تئوری تکامل امروز در درمان بسياري از بیماری ها استفاده می شود قسمت اول
شاید ما درباره تئوری تکامل از بیان برخی شنیده باشيم که مخالف اعتقادات و باورهای دینی است ولی همین تئوری واقعی- که گروهي آن را مخالف اعتقادات و باورها میدانند- بی اعتنا به انکارها و کج فهمی ها به داد بسياري از بیماران رسیده است و از ابتلای به بسياري از بیماری ها جلوگیری کرده است. کشف واکسن به عنوان یک پیشرفت بسیار بزرگ در تاریخ پزشکی از همین بازی تکاملی منشا مي گیرد.
یک جسم خارجی؛ چه پروتئین یا ویروس یا باکتری صعيف شده یا مرده، وارد بدن فرد میشود و با واکنشي- که سیستم ایمنی به این اجزا نشان می دهد- پادتن هایی تولید مي شود که میتواند علیه باکتری و ویروس اصلی دفاع کند يعنی نوعی از تکامل در محدوده دفاع از یک باکتری یا ویروس خاص در بدن میزبان شکل می گیرد تا بتواند در برابر عوامل بیماری زا مقاومت کند.
در اين مسير، سیستم مهاجم به بدن، هرگز ساکت نمی ماند و با تغییراتی در سطح مولکول ها و اجزای خود، راهی را برای فرار از سیستم ايمني فرد مهیا میسازد. در اینجا با مقاومت عوامل مهاجم به بدن مواجه می شویم و بار دیگر سيستم ايمني فرد راهی دیگر را برای مقابله با عامل مهاجم تکامل یافته، میزاید تا از تهاجم آن فرار کند.
دقيقا مانند گرگهای سریعی که در مقایسه با گرگهای کندتر بیشتر ميتوانند شکار کنند و در برابر افراد کند، پیروز هستند. در برابر آهویی که کندتر است شکار گرگ های سریع میشود ولی به تدریج سرعت آهوها تندتر میشود تا از دست گرگها فرار کنند و باز گرگها آرام نمی مانند وسرعت خود را بیشتر میکنند تا بر سرعت آهو غلبه کنند و این فرايند ادامه می یابد.
اين فرايند گاهي مانند ابتلا به ويروس ایدز بسیار پیچیده میشود و ویروس باهوش و زیرک ایدز از همه قدرت های ايمني بدن ميگذرد و مقابله با آن، نیازمند زیرکی خاصی است تا بتواند راه های فرار این موجود سمج را سد کند و تاکنون به رغم پيشرفتهاي بسيار، ناموفق بوده است، زیرا هر درمانی کشف میشود ویروس با زیرکی خاصی با تغییر ساختار بدن خود از دست او می گریزد.
اخيرا جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۸ به دانشمندانی تعلق گرفته که در پژوهششان درباره آنزیمها به کشفیات تازهای منجر شده است.
فرانسیس آرنولد و جورج پی اسمیتط آمریکایی به همراه گریگوری وینتر، از دانشگاه کمبریج بریتانیا، برنده نوبل شیمی اعلام شدهاند.
این محققان با استفاده از روشی به نام تکامل جهتدار، پروتئینهای جدیدی خلق کردهاند.
پروتئینهای ساخته شده در زمینههای مختلفی از تولید دارو گرفته تا تولید سوخت سازگار با محیط زیست به کار گرفته شدهاند.
فرانسیس آرنولد، از دانشگاه کلتک، اولین کسی بود که از منطق تکامل و انتخاب طبیعی برای تولید آنزیمهایی استفاده کرد که ویژگیهایی به خصوص و مورد نظر سازندگان را داشتند.
آنزیمها موادی هستند که فرایندهای شیمیایی در سلولها را سرعت میبخشند یا کند میکنند.
تکنیک پروفسور آرنولد برای تکامل جهتدار به طور گسترده برای تولید آنزیمهای جدید به کار میرود.
جورج پی اسمیت و گریگوری وینتر هم روشی به نام نمایش خورنده را برای تکامل پروتئینهای جدید به کار بردهاند.
در این روش ویروسهای باکتریخوار(ويروسي که درون باکتری تکثیر ميشود.
ژن این ویروس ها از چهار تا یکصد ژن تشکیل می شود و در جاهایی که باکتری ها فراوان هستند مانند خاک یا روده انسان وجود دارند.)، این ویروس ها به اختصار خورندهها(فاژها)، برای تولید پادتنهای جدید استفاده شدهاند. پادتنها پروتئینهای بزرگی هستند که سیستم ایمنی بدن برای مقابله با باکتریها و ویروسهای مضر از آنها استفاده میکند.
مقاومت های باکتری ها در برابر سیستم ایمنی سبب ده است که دانشمندان از ویروس های کشننده باکتری ها و پروتئینهای خاصی که به وسیله آنها تولید ميود استفاده ميکنند. پیشرفت های بیولوژی مولکولی، امروز به تولید فاژهای جدید و پروتيين های جدید از این ويروس های باکتری خوار کمک کرده است. نمونه این آنزیمها- که به درمان بيماريها کمک میکند- دپوليمراز و هيالورونيداز و ... است
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4468916/
در سال ۲۰۰۲ برای اولین بار پادتنی که با این روش ساخته شده بود تاییدیه لازم برای استفاده درمانی را گرفت. در درمان رماتیسم مفصلی، بیماری پوستی صدفک و التهاب روده از این پادتن استفاده شده است.
از آن پس، پادتنهای دیگری که با این روش تولید شدهاند برای مقابله با مسمومیت، بیماریهای سیستم ایمنی بدن و همچنین کنترل متاستاز سرطان به کار گرفته شدهاند.
فرانسیس آرنولد پنجمین زنی است که جایزه نوبل شیمی را میبرد.
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031