نقش میدان مغناطیسی زمین بر حیات و سلامت موجودات زنده
اخیرا طی پژوهش هایی نقش میدان مغناطیسی زمین و تغییرات آن در ایجاد برخی بیماری های سیستم عصبی مرکزی انسان مانند ام اس یا مولتیپل اسکلروز مشخص شده است. (بر اساس پژوهش انجام شده توسط دکتر سید آیدین ساجدی، متخصص بیماری های مغز و اعصاب و دکتر فهیمه عبدالهی متخصص بیماری های داخلی(در زمان دستیاری در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز)که در نشریهBMC Neurology به چاپ رسیده است، نوسان میدان مغناطیسی زمین نه تنها حدود 56% از تغییرات در شیوع این بیماری را توضیح می دهد بلکه حتی توانایی بالقوه برای پیش بینی در خصوص زمان افزایش خطر بروز حملات و تغییرات اپیدمیولوژیک ام اس را دارد زیرا تغییرات میدان مغناطیسی زمین تحت تاثیر جریان بادهای خورشیدی بوده و بنابراین تا حد قابل توجهی توسط ایستگاه های مداری قابل پیش بینی است.
وی خاطرنشان کرد: از آنجا که شدت نوسانات میدان در نقاط مختلف زمین متفاوت است، در گام نخست این فرضیه با چگونگی توزیع بیماری در سطح جهان نسبت به موقعیت قرار گیری جوامع در رابطه با این نوسانات آزموده و فرضیه جاری مبنی بر نقش نور خورشید و ویتامینD نیز با آن مقایسه شد که نتیجه به طور قابل توجهی به نفع فرضیه ما بود.
این پژوهشگر ادامه داد: پس از اعلام نتایج این تحقیق در قالب یک سخنرانی در کنفرانس جهانی نورولوژی و اپیدمیولوژی در فرانسه، مرحله دیگری از آزمون این فرضیه را با مقایسه تغییرات سالانه بروز بیماری با این نوسانات آغاز کردیم که تاکنون نتایج این مرحله نیز موید وجود ارتباط قابل توجه بین این 2 پدیده است.
پژوهش انجام شده توسط وی و همسرش دکتر فهیمه عبدالهی دستیار تخصصی بیماری های داخلی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با عنوان ارتباط میدان مغناطیسی زمین با بیماری MS جدیدترین پژوهش در این زمینه است و نتایج به دست آمده آن توسط مراکز تحقیقاتی معتبر دنیا از جمله سازمان فضایی ناسا و همچنین سازمان فضایی روسیه تایید شده و طی مقاله ای در چندین کنفرانس جهانی از جمله کنفرانس نورولوژی و اپیدمیولوژی در کشور فرانسه ارائه و مورد توجه محققان صاحب نام قرار گرفته است.
دکتر Breus از پژوهشگران ارشد سازمان فضایی روسیه که سابقه طولانی در بررسی تاثیرات بیولوژیک میدان مغناطیسی زمین بر سلامت انسان دارد و یکی از داوران بررسی کننده مقاله ارائه شده توسط دکتر ساجدی در کنفرانس علمی نورولوژی و اپیدمیولوژی فرانسه بوده است، درنظرکتبی خود به BMC Neurology، این مقاله را پژوهشی دانسته که نه تنها می بایست توسط پزشکان، بیوشمیست ها و اپیدمیولوژیست ها مطالعه شود، بلکه برای فیزیکدان ها هم حاوی نکات قابل توجهی است)
نقش نوسانات میدان مغناطیسی در تغییر در شیوع برخی بیماری های مغز اعصاب، نشانه ای از تاثیر بسیار زیاد این سیستم بر سلامت کلی بدن ماست. مغز به عنوان ثمره تکامل چندیدن میلوین ساله ما، دست آوردی بزرگ خلقت است و پیچیده ترین فرایندهای حمایتی در طول تاریخ تکاملی برای مراقبت و حفظ سلامت آن ایجاد شده است. تحت تاثیر قرار گرفتن آن به وسیله عوامل زیانبار، نشان دهنده زیانبار بودن این عوامل بر دیگر اجزای بدن هم خواهد بود.
میدان مغناطیسی زمین:
میدان مغناطیسی زمین شبیه به یک آهنربای میله‌ای است که 11 درجه از محور چرخش زمین منحرف شده است.
دمای ذوب آهن- که در مرکز زمین قرار دارد- حدود 770 درجه سانتیگراد است. هسته زمین از این مقدار داغ‌تر است و به همین دلیل آهن نباید خاصیت مغناطیسی داشته باشد. بدین ترتیب چگونه زمین میدان مغناطیسی خود را بدست آورده است؟ پاسخ به این سوال را در این مطلب بررسی میکنیم.
میدان مغناطیسی زمین چگونه ایجاد میشود؟
از بحث مربوط به میدان مغناطیسی میدانیم که میدان‌های مغناطیسی جریان‌های الکتریکی را احاطه می‌کنند. بنابراین تصور ما این است که جریان‌های الکتریکی در حال چرخش در هسته فلزی مذاب زمین، منشاء میدان مغناطیسی باشند. یک حلقه جریان باعث ایجاد میدانی شبیه به میدان مغناطیسی زمین میشود.
میدان مغناطیسی زمین را به «اثر دینامو» (Dynamo Effect) مربوط به جریان‌های الکتریکی چرخان نسبت می‌دهند، اما راستای این میدان مغناطیسی ثابت نیست. بررسی میدان مغناطیسی سنگ‌ها با سنین مختلف در مکان‌های مشابه، جهت‌های مختلف مغناطش دائمی را نشان میدهد.
اگرچه جزئیات اثر دینامو به وضوح مشخص نیست، اما میتوان گفت چرخش زمین سبب ایجاد جریانی میشود که منشاء میدان مغناطیسی زمین است. داده‌های به دست آمده از کاوشگر مارینر 2 برای سیاره زهره (ونوس) نشان داد که اگرچه مقدار آهن هسته سیاره زهره باید مشابه زمین باشد، ولی دارای چنین میدان مغناطیسی نیست. پیش‌بینی میشود که این موضوع به دلیل چرخش بسیار کند سیاره زهره باشد. به بیان دیگر ۲۴۳ روز زمینی طول می‌کشد تا سیاره زهره یک دور بچرخد. این موضوع نشان از سرعت کند چرخش زهره دارد و سبب شده است که سیاره زهره دارای میدان مغناطیسی مشابه زمین نباشد.
میدان مغناطیسی زمین تقریباً به صورت یک دوقطبی مغناطیسی رفتار میکند که قطب S این میدان مغناطیسی در نزدیکی قطب شمال جغرافیایی و قطب N آن در نزدیکی قطب جنوب جغرافیایی قرار گرفته است. این ویژگی سبب میشود که قطب‌نما در پیدا کردن مسیر و جهت‌یابی قابل استفاده باشد.
اگرچه به صورت معمول اندازه یک میدان مغناطیسی با افزایش فاصله از منبع ضعیف میشود، ولی اثرات ضعیف آن تا بینهایت گسترش پیدا میکند. میدان مغناطیسی زمین که به آن میدان ژئومغناطیسی نیز گفته میشود، به طور موثر تا هزاران کیلومتر در اطراف زمین امتداد می‌یابد و لایه مگنتوسفر را تشکیل میدهد. مطالعات، عمر میدان مغناطیسی زمین را حداقل 3٫5 میلیارد سال برآورد کرده‌اند.
میدان مغناطیسی زمین و اثرات آن
میدان مغناطیسی اطراف زمین سبب میشود که زمین تا حد زیادی از «بادهای خورشیدی» (Solar Wind) در امان بماند.
بادهای خورشیدی جریانی از ذرات باردار هستند که از طرف خورشید در تمام جهات در فضا ساطع می‌شوند. بادهای خورشیدی توسط میدان مغناطیسی زمین منحرف شده و مسیر حرکت خود را تغییر می‌دهند. تعدادی از ذرات بادهای خورشیدی در کمربند تابشی وان آلن به دام می‌افتند. این کمربند تشعشعی که در سال ۱۹۵۸ کشف شد از تراکم غلیظی از الکترون‌ها و پروتون‌ها با انرژی زیاد تشکیل شده و در دو منطقه هلالی در فاصله‌های ۳۲۰۰ و ۱۶۰۰۰ کیلومتری زمین قرار گرفته است.
تعداد کمی از ذرات بادهای خورشیدی میتوانند حرکت خود را تا لایه بالایی اتمسفر و یونوسفر در مناطق شفق (نزدیک به قطب‌ها) ادامه دهند و باعث ایجاد پدیده شفق قطبی و طوفان‌های مغناطیسی شوند.
زمانی بادهای خورشیدی قابل مشاهده‌اند که به قدری قدرتمند باشند تا بتوانند موجب پیدایش پدیده‌هایی مانند شفق قطبی و طوفان‌های ژئومغناطیسی شوند.
شکل کلی لایه مگنتوسفر زمین ناشی از بادهای خورشیدی است و تغییرات سرعت، چگالی، جهت و میدان مغناطیسی آن به صورت مستقیم بر محیط فضای اطراف زمین تاثیر می‌گذارد. تغییرات در قدرت میدان مغناطیسی زمین با تغییرات بارندگی در مناطق استوایی نیز مرتبط است.
https://blog.faradars.org/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86/
)
میدان مغناطیسی زمین در 42000 هزار قبل، حرکت کرد و شدیدا منحرف شد و منجر به انقراض وسیعی در کل زمین گردید.
برای اولین بار دانشمندان توانسته اند به طور دقیق، زمان و تاثیرات محیطی آخرین تغییر قطب مغناطیسی را مشخص کنند. پژوهشگران یک مقیاس زمانی با جزییات دقیق، ایجاد کردند تا با تحلیل حلقه های درختان نوعی کاج(درخت کوری) ببینند اتمسفر زمین چگونه تغییر کرده است.
این نقطه تحول حساس در تاریخچه زمین، نشانه ای بر طوفان های الکتریکی، شفق های قطبی پراکنده و پرتوافکنی کیانی بود. موجودات عظیم الجثه در قاره استرالیا و تاسمانیا ناگهان در 42000 هزار سال با هم منقرض شدند. مطالعه جدید پیشنهاد میدهد این حادثه توانسته است، اسرار تکاملی را توضیح دهد که شامل انقراض نئاندرتال ها و ظهور ناگهانی هنر تصویری در غارها در همه جهان است.
این حادثه به وسیله معکوس شدن قطب های مغناطیسی زمین و تغییر بادهای قطبی ایجاد شد. پژوهشگران، این دوره را حادثه انتقالی آدامز وابسته به جاذبه زمین می دانند این یافته ها با درختان کوری باستانی در نیوزیلند ممکن شده است که در رسوبات، برای بیش از 40 هزار سال باقی مانده اند. با استفاده از درختان باستانی، دانشمندان توانسته اند اوج سطوح رادیوکربن اتمسفر را اندازه گیری و تاریخ بندی کنند.
این سطوح در نتیجه کولاپس و جمع شدن میدان مغناطیسی زمین پایین آمده است. پژوهشگران یک مقیاس زمانی دقیق ایجاد کردند تا ببینند اتمسفر زمین چگونه تغییر کرده است. پژوهشگران اخیرا دانسته اند که قطبهای مغناطیسی در حدود 41 تا 42 هزار سال قبل، منحرف شده است. این رخداد به عنوان انحراف لاشامپز خوانده میشود. ولی آنها دقیقا نفهمیدند چگونه این انحراف، روی زمین تاثیر گذاشته است.
پژوهشگران مقیاس های زمانی ای را که اخیرا ایجاد شده است با یافته ها از مناطقی در طول اقیانوس آرام مقایسه کردند.آنها سپس آن را به کار بردند تا یک مدل جهانی آب و هوایی، درست کنند. آنها دیدیند که رشد صفحات یخی و یخچال ها در آمریکای شمالی میتواند به حادثه آدامز برگردد؛ همچنین تغییرات بزرگی در کمربندهای اصلی بادی و سیستم های طوفان استوایی مشخص گردید.
ویدیو از سایت علمی نیچر
@salmanfatemi
https://youtu.be/EhkXA0f4Wn0
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031
