آیا رژیم غذایی گیاهی سلامت مغز را به خطر می اندازد؟
نوروسافاری |محققان گزارش می دهند رعایت یک رژیم غذایی وگان یا گیاهی می تواند برای سلامتی مغز شما بد باشد، به خصوص اگر اخیرا در رژیم غذایی خود جذب کولین کم، داشته باشید.(طی سلسله مقالاتی در کانال تلگرام دکتر سید سلمان فاطمی مفصلا در مورد نقش مهم گوشت خواری در سیر تکاملی مغز، بحث شد ولی نکته ای که نباید از آن غافل شدنقش رژیم گیاهخواری در سلامت قلبی عروقی است که باعث بهبود خون رسانی به مغز و سلامت سلولهای مغزی میشود. از آنجا که مواد غذایی مهم در گوشت خواری مانند ویتامین دی و ویتامین بی 12، برای چند ماه در بدن فرد مصرف کننده، باقی می‌ماند میتوان با استفاده از رژیم گیاهخواری موقت مثلا یک ماهه و یا چهل روزه، هم از مزایای گیاهخواری استفاده کرد و هم دچار کمبود این مواد نشد. گوشت منبع مهم کولین است که در کم خوردن گوشت کمبود کولین میتواند مشکل ساز شود هرچند برخی منابع گیاهی مانند سویا هم دارای این ماده هست. این ماده ذخیره چندانی در بدن ندارد یعنی عدم مصرف طولانی مدت آن میتواند باعث کمبود این ماده شود با اینحال، در مطالعه ای نشان داده شد اگر فرد تا یک هفته هیچ منبع غذایی دارای کولین نداشته باشد با سطح کولین در خون او به زیر 50% نمی رسد.
https://ods.od.nih.gov/factsheets/Choline-HealthProfessional/#en3
توصیه میشود به این سلسله مباحث، در کانال تلگرام دکتر سید سلمان فاطمی مراجعه شود.
@salmanfatemi
کولین چیست؟
كولین و تركیبات مشتق از آن، در بسیاری از عملكردهای بیولوژیك نقش دارند. كولین در سنتز فسفولیپیدهای خاصی از متیل فسفاتیدیل كولین و اسفنگوملین، مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به ذكر است كه فسفولیپیدهای فوق از اجزای اصلی غشاء سلولی هستند.
95 درصد فسفو كولین بافت‌ها صرف ساخت فسفاتیدیل‌كولین میشود، البته فسفاتیدیل كولین از طریق كولین رژیمی و از طریق سایر مسیرهای بیولوژیك نیز تولید میشود.
فسفاتیدیل کولین(phosphatidyl choline) به عنوانفسفولیپیدغالب (بیش از ۵۰٪) در غشای بیشتر سلولهای پستانداران است. فسفاتیدیل کولین مهمترین فسفولیپیدغشاء سلولیجانوران و گیاهان بوده و پیش سازاستیل کولینمی‌باشد.
لسیتینموجود درزرده تخم مرغمنبع غنی از فسفاتیدیل کولین میباشد. لسیتین در عدس، ذرت، شیر، زرده تخم مرغ، تخم آفتابگردان، جوانه گندم، بادام زمینی، آرد جو دوسر، جگر گوساله و... وجود دارد ولی از همه بیشتر در لوبیای سویا یافت میشود.(غذاهای حیوانی تنها منبع کولین نیست.)
اسفنگومیلین در غشاء‌سلول‌ها یافت شده و در میلینیه شدن سلولهای عصبی نقش دارد.
كولین در انتقال سیگنال های سلولی نیز موثر است، به نحوی كه به همراه سایر تركیبات پیش‌ساز مولكولهای پیام بر داخل سلولی، دی آسیل گلیسرول‌ها و سرامید است. از دیگر مشتقات كولین كه انتقال پیام سلولی را عهده‌دار هستند، میتوان به فاكتور فعال كننده پلاكت‌ها و اسفنگوفسفوكولین اشاره كرد.
كولین پیش‌ساز استیل كولین یكی از مهمترین نوروترانسمیترهایی است كه توسط نورون های كولینرژیك، سنتز میشود و دركنترل ماهیچه‌ها، حافظه و بسیاری از عملكردهای عصبی موثر است.
متخصصان تغذیه ای در ژورنال آنلاین BMJ تغذیه، پیشگیری و سلامت، هشدار می‌دهند انگیزه گرایش به رژیم غذایی مبتنی بر گیاهان، برای سلامت کره زمین قابل ستایش است، اما خطر کم شدن میزان مصرف مواد مغذی جهت سلامت مغز را زیاد می کند.
دکتر اما دربیشر، از Nutritional Insight، مشاور متخصص در زمینه تغذیه و علوم زیست پزشکی می گوید:
اوضاع وقتی وخیم تر میشود که بدانیم دولت انگلیس نتوانسته است سطح رژیم غذایی ماده مغذی کولین را- که غالبا در غذاهای حیوانی یافت می شود در رژیم غذایی گیاهی اندازه گیری یا توصیه کند.
کولین یک ماده مغذی ضروری غذایی است، اما مقدار تولید شده توسط کبد برای تأمین نیازهای بدن انسان کافی نیست.
کولین برای سلامتی مغز به ویژه در دوران تکوین جنینی بسیار مهم است. دکتر دربیشر می نویسد، این ماده، همچنین عملکرد کبد را تحت تأثیر قرار می دهد و کمبودهای آن به بی نظمی در متابولیسم چربی خون و همچنین آسیب های سلولی ناشیاز رادیکال آزاد اضافی منجر می شود.
منابع اصلی رژیم غذایی کولین در گوشت گاو، تخم مرغ، لبنیات، ماهی و مرغ مشاهده می شود که در سطح بسیار پایینی در آجیل، لوبیا و سبزیجات از دسته چلیپاییان مانند کلم بروکلی یافت می شود.
مقدار مورد نیاز کولین
در سال ۱۹۹۸، با شناخت اهمیت کولین، انستیتوی پزشکی ایالات متحده حداقل مصرف روزانه آن را توصیه کرد. این دامنه ها از ۴۲۵ میلی گرم در روز برای خانم ها تا ۵۵۰ میلی گرم در روز برای آقایان و ۵۵۰ میلی گرم در روز برای زنان باردار و شیرده، به دلیل نقش اساسی این ماده مغذی در رشد جنین است.
در سال ۲۰۱۶، سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا میزان مورد نیاز روزانه مش
ابهی را منتشر کرد. با این حال، بررسی های ملی رژیم های غذایی در آمریکای شمالی، استرالیا و اروپا نشان می دهد که مصرف متوسط مرسوم کولین، از این سطح توصیه شده پایین تر است.
دکتر دربیشر می گوید:
نگرانی زمانی بیشتر میشود که روند فعلی به سمت رژیم های غذایی مبتنی بر گیاهان و کاهش مصرف گوشت پیش میرود.
او نخستین گزارش (EAT-Lancet) را برای تهیه یک برنامه غذایی سالم مبتنی بر ارتقاء پایدار محیط زیست، مورد تحسین قرار می دهد اما پیشنهاد میکند که مصرف محدود شیر کامل، تخم مرغ و پروتئین حیوانی می تواند بر مصرف کولین تأثیر بگذارد.
و او درک نمی کند که چرا کولین در راهنمای رژیم های غذایی بریتانیا یا داده های نظارت بر جمعیت ملی وجود ندارد.
وی می نویسد:
با توجه به نقش های مهم فیزیولوژیکی کولین و مجوز برخی مراجع بهداشتی، جای سوال دارد که چرا کولین برای مدت طولانی در انگلستان نادیده گرفته شده است.وی می افزاید:
کولین در حال حاضر در پایگاه داده های فرمول مواد غذایی در انگلستان، نظرسنجی های مهم رژیم غذایی و دستورالعمل های رژیم غذایی در نظر گرفته نشده است.
او پیشنهاد میکند ممکن است وقت آن باشد که کمیته مستقل مشاوره علمی تغذیه دولت بریتانیا این امر را اصلاح کند، به ویژه با توجه به شواهد در مورد اهمیت کولین در سلامتی انسان و نگرانی های روزافزون در مورد دوام تولید مواد غذایی کره زمین.
وی می نویسد:
در مورد اهمیت رژیم غذایی سرشار از کولین و چگونگی دستیابی به این هدف برای آموزش متخصصان مراقبت های بهداشتی و مصرف کنندگان، باید اقدامات بیشتری انجام شود.
وی در پایان گفت:
اگر کولین در سطوح مورد نیاز از منابع غذایی به خودی خود بدست نیاید، استراتژی های مکمل بخصوص در رابطه با مراحل کلیدی چرخه زندگی مانند بارداری، هنگامی که دریافت کولین برای رشد کودک بسیار مهم است، لازم خواهد بود.
همانطور که بیان شد رژیم گیاهخواری طولانی مدت، میتواند باعث کمبود کولین و ویتامین B12 و ویتامین دی شود.
در گیاهخواری کوتاه مدت، به دلیل ذخایر چند ماهه ویتامین B12 و ویتامین دی، کمبود این دو ماده رخ نمی‌دهد ولی چون کولین ذخیره ای در بدن ندارد قابل انتظار است حتی در گیاهخواری های کوتاه مدت، کمبود کولین رخ دهد.
البته این نتیجه گیری قابل بحث است.
بیشتر ذخیره غشای سلولهای بدن، فسفاتیدیل کولین است و ما میدانیم طی یکی روز تعداد زیادی از این سلول‌ها با سلولهای نو جایگزین میشود یعنی فسفاتیدیل کولین آزاد شده از سلولهای فرسوده باز دیگر در دیگر سلولهای بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد و قابل انتظار است اگر نیاز مغز به این کولین ها زیاد باشد، بخش قابل ملاحظه ای از این کولین های آزاد شده، به مغز برود و در ساختن غشاهای نورونی و پوشش میلین روی غشاهای عصبی، به کار برود؛ به خصوص در افراد چاق تعداد زیاد سلول های چربی اضافی، میتواند در صورت لزوم پس از کاهش وزن، در ساختمان مغزی استفاده شود.
کاهش تعداد سلول های بدن و نورون ها با افزایش سن، می تواند به قرارگیری انتخابی کولین های ناشی از تجزیه سلول در مغز کمک کند. یعنی رژیم گیاهخواری، حتی در دوره های بیش از یک هفته- که میتواند باعث کاهش کولین دریافتی شود- با بازآرایی مجدد و انتخابی کولین سلول های بدن و جایگزینی انتخابی این کولین در مغز، قادر است این کمبود را جبران کند.
از این رو توصیه به استفاده از رژیم های گیاهی برای کوتاه مدت، لزوما باعث کاهش مواد غذایی ضروری برای مغز نیست؛ به خصوص این رژیم ها اگر کاملا آگاهانه و با توصیه های متخصصین تغذیه انجام شود برای بهبود خون رسانی به مغز سودمند است.
از سوی دیگر حتی رژیم غذایی خاصی- که باعث کمبود برخی مواد غذایی به مغز شود- لزوما به معنی زیان بار بودن برای انسان ها نیست. گاهی لازم است فعالیت ها و تعداد سلول های عصبی در مغز کاهش یابد تا توازن عملکرد در مغز ایجاد شود. مثلا در تشنج ها لازم است عملکرد الکتریکی سلولهای خاصی از مغز کاهش یابد و حتی برخی سلول های عصبی، با عمل جراحی خارج شود و حتی بالاتر از این، گاهی در سیر تکاملی انسان در پیش انسان هایی مانند نئاندرتال های باهوش و توانمند لازم بوده است حجم مغز کاهش یابد.
و جالب اینجاست که تمدن بشریت با مغزهای بزرگ نئاندرتال حاصل نشد بلکه مغزهای کوچکتر هموساپینس آفریقایی و مهاجر از جنوب عربستان به دیگر نقاط جهان، توانستند تمدن ساز شوند!
آنچه برای ما به عنوان انسان، مهم است همین تمدن سازی است وگرنه موجود باهوشی که نتواند با اطرافیان خود مرتبط شود و هوش عاطفی پایینی داشته باشد، قدر و ارزشی انسانی ندارد.
وجود مغز و اندازه آن، عاملی مستقل و جدا در تمدن سازی انسان نیست بلکه این مغز برای آنکه تمدن ساز شود، به عوامل دیگری نیازمند است. و توازن میان این عوامل از جمله اندازه مغز، لازم است تا تمدن سازی رخ دهد.
ایجاد این توازن مهمتر از هر کدام از این عوامل
به تنهایی است. دستگاه پیچیده وجود انسان ساختاری دوگانه است و جسم و روح را در بر می‌گیرد و توازن میان این دو، برای تمدن سازی لازم است. بنابراین تاکید زیاد در پژوهش های کنونی، بر توسعه ابزار های مادی از جمله مغز کنونی انسان و غافل شدن از نیازهای بعد دیگر فرامادی، دارای کمبودهای فراوانی است.
@salmanfatemi
https://www.neurosafari.com/%d9%88%da%af%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%b1%da%98%db%8c%d9%85-%d8%ba%d8%b0%d8%a7%db%8c%db%8c-%da%af%db%8c%d8%a7%d9%87%db%8c-%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%aa-%d9%85%d8%ba%d8%b2-%d8%b1%d8%a7-%d8%a8%d9%87/
تاثیر رژیم گیاهخواری بر رشد و تکثیر سلولهای عصبی(قسمت ششم)👆👆
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031
