برخی مرزهای احتمالی اخلاق و علم پیشرفته ی کنونی
پیشرفت علوم با ملاحظاتی که ایجاد میکند ما را با برخی سوالات اخلاقی مواجه میکند. امروز انسان جدید با کمک مغز پیشرفته ی خود، توانسته است بسیاری از ناممکن ها را ممکن کند:
از تولید سلول مصنوعی با کمک مواد شیمیایی(به مقاله ای درمورد کریگ وینتر سازنده ی اولین سلول زنده از مواد شیمیایی در همین کانال مراجعه شود)و مهندسی ژنتیک و دستکاری در ژنها و تولید موجودات دستکاری شده از طریق بازسازی ژنها
تا تولید جنین های مصنوعی به وسیله ی سلول های بنیادی و ادغام سلولهای انسانی و حیوانی و ایجاد جاندار مخلوط
تا تولید مغزهای مصنوعی آزمایشگاهی از سلول های بنیادی(به مقاله ای تحت عنوان مغزهای کوچک آزمایشگاهی، بیان می کند، یک جهش، ممکن است ذهن انسان را سیم کشی مجدد کرده باشد! در همین کانال مراجعه شود)و حتی پیوند مغز از فردی به فرد دیگر!(به مقاله ای تحت عنوان بحثي در مورد مقاله پیوند سر در انسان و چالشهای پیش رو از دکتر میر شهرام صفاری در همین کانال مراجعه شود)
در برابر این پیشرفت های وسیع- که گاهی باعث امیدواری بسیاری از بیماران لاعلاج میشود و امکان بهبود آنها را بیش از گذشته مطرح میکند- چه مرزهای اخلاقی وجود دارد؟ آیا کیهان مادی و وجود جسمانی ما انسان ها دارای مکانی قدسی و بلندمرتبه و متمایز کننده ی ما از دیگر حیوانات است تا نتوان آن را به صورت مصنوعی به دست انسان امروز، بازسازی کرد و در آن تغییراتی سازگار با شرایط کنونی ایجاد کرد؟
آیا حیات مادی کنونی چیزی جز محصول مواد شیمیایی موجود در زمین است تا نتوان بار دیگر از روی همین مواد شیمیایی، سلول زنده تولید کرد؟
مرز حیات و مرگ کجاست؟ آیا چرخش اجزای نقشه ژنتیکی درمیان سلول ها، حیات حقیقی انسانی است که نتوان روی آن دست گذاشت و آن را به دلخواه دانشمندان در جهت زندگی مادی بهتر، تغییر داد؟ حد و مرز این مداخله های ژنتیکی در قالب مهندسی ژنتیکی کجاست؟
آیا تولید جنین مصنوعی از روی سلولهای بنیادی و استفاده از اندام های آن برای کمک به بیمارانی- که سالهاست اندام خاصی از خود مانند کلیه یا کبد یا قلب یا بخش بزرگی از مغز را در نتیجه تصادف ها یا جنگ ها و بیماری های ویروسی و تشنج ها یا آلزایمر از دست داده اند- غیر اخلاقی است؟ به خصوص اگر لازم باشد برای بقای این انسان ها فرد سالم دیگری بخشی از اندام های ضروری خود را اهدا کند و خودش ناقص شود؟!
آیا تولید انسان از سلول های حیوانی غیر اخلاقی است؟ امروز دانشمندان علم ژنتیکی میدانند تفاوت ساختار ژنتیکی شامپانزه وانسان، آنقدر اندک است که فقط با ادغام دو کروموزوم در ساختار ژنیکی شامپانزه، میتوان سلول تخم انسانی تولید کرد. اگر این سلول تخم بتواند کاملا به انسانی هوشمند و آگاه در سایه ی آموزش های پدر و مادر انسانی تبدیل شود، این کار چه محدودیت اخلاقی خواهد داشت؛ به خصوص وقتی بدانیم بسیاری از زنان و مردان قادر به فرزند آوری نیستند وحتی برای فرار از کمبود فرزند، به نگهداری توله های حیواناتی مانند گربه وسگ روی می آورند.
تولید مغز مصنوعی از روی سلول های بنیادی- که اکنون در آزمایشگاه های جهان مراحل در حال پیشرفت خود را می گذارند- در چه محدوده ای اخلاقی خواهد بود؟ آیا نتیجه ی این فرایند، فقط کاشتن این مغزهای مصنوعی در بدن افراد دچار نقص های مغزی خواهد بود یا میتوان این مغزهای مصنوعی را بر روی جسم انسان های دچار مغزهای کاملا ناتوان(مانند مرگ مغزی یا مغزهای معیوب و کوچک ناشی از بیماری های ژنتیکی)پیوند کرد و انسان جدیدی با مغز جدید تولید کرد؟(به مقاله ای تحت عنوان ظهور امواج مغزی در مغزواره: چند گام تا هوشیاری؟ در همین کانال مراجعه شود.)
پیوند مغز در چه حدودی مجاز است؟
آیا ناتوان نگه داشتن برخی بیماران لاعلاج مانند برخی دیستروفی ها و نقص های عضلانی، کاری اخلاقی است در حالی که این فرض مطرح است که بتوان از بدن فردی که مثلا به دلیل مرگ مغزی قادر به بازگشت به حیات نیست استفاده کرد و بدن معیوب این بیماران را با بدنی سالم جایگزین کرد وزندگی نوینی به آنها بخشید؟ مسائل هویتی بعد از پیوند مغز چگونه است؟ فردی که پیوند مغز را انجام داده است هویت کدام اهدا کننده را خواهد داشت؟
پیوند مغز بین زن و مرد چگونه است؟ همسر فرد دهنده ی پیوند، پس از پیوند، همسر اهدا کننده ی بدن خواهد بود یا اهدا کننده ی مغز!؟ و ....
به مقاله زیر می پردازیم:
دانشمندان می گویند نگران نباشید اضافه کردن سلول های مغز انسان به مغز حیوانات کار خوبی است!
چقدر دور خواهد بود، کار به رشد دادن مغزهای کوچک مینیاتوری یا حتی کاشتن سلول های معز انسان در یک حیوان دیگر در حال رشد برسد؟! این یک موضوع بسیار مهم اخلاقی در عرصه های دانشگاهی است زیرا دانشمندان نوروساینس، کوشش میکنند این حوزه را به جلو ببرند بدون آنکه با مرزهای دردسرسازی برخورد داشته باشد.
موسسه ی بین المللی سلامت، اخیرا گزارشی را ارائه داد تا بهترین راه اخلاقی را گزارش کند که متوازن با پیشرفت علوم و با ملاحظه ی پژوهشگرانی باشد که به صورت تصادفی دست به تولید اورگانیسم های تا حدی هوشمند در آزمایشگاه می زنند. در بسیاری از مراکز علمی دانشگاهی، آن ملاحظه ها ممکن است امروز وجود نداشته باشد.
اجماع عمومی ای وجود دارد که دانشمندان علوم اعصاب مجاز هستند به فعالیت های خود ادامه دهند.
برای درک بهتر مغز، دانشمندان شروع به آزمایشاتی روی اوگانوئیدهای عصبی رشد داده شده در آزمایشگاه کرده اند؛ این اورگانوئیدها توده های ساده ای از سلول های مغزی است و به طور نامشخص، شبیه چیزی حقیقی است و مانند آن کار میکند. ولی این مطالعات سوالات حساسی را ایجاد میکند. متخصصان نگران هستند اگر دانشمندان مغزهای کوچک را رشد دهند و در نهایت آن را تخریب کنند آیا آنها زندگی هوشمند و دارای احساسی را تولید و تخریب کرده اند؟ آیا آنها درد ایجاد کرده اند؟
این گزارش، به آن سوالات با پاسخ نه جواب میدهد. بخشی از مساله اینکه خواندن این اورگانوئیدها به عنوان مغز کوچک، آنها را پیچیده تر از آن چیزی معرفی میکند که در حقیقت وجود دارد.
نورساینتیست دانشگاه هاروارد و همکار در گروه گزارش، به مجله ی ساینس گفت: اگر دانشمندان و گزارشگران خبری، کمی با دقت بیشتری سخن می گفتند و گزارش می کردند جهان تا حدی جای بهتری می شد!
همین حالت در مورد آزمایشاتی هم هست که سلول های عصبی انسان را در مغز حیوانات می کارد. چون سلول های متفاوت مغز حیوانات، با سرعت های متفاوتی بالغ میشود و تکامل می یابد، نورون های انسانی کاشته شده خیلی بعید است با مغز حیوان به روشی سازگار، همراه شود به طوریکه هوش آنها یا تجربه ی هوشمند آنها را افزایش دهد. با این حال این گزارش، نگران است توصیه هایش ممکن است طی گذر زمان و در زمانی که این حوزه توسعه ی بیشتر پیدا کند به خصوص وقتی به مطالعه ی نخستی های شبیه انسان برسد از رده خارج شود.
آرنولد کریگشتین دانشمند نوروساینس و متخصص اورگانوئیدهای عصبی در سان فرانسیسکو و دانشگاه کالیفرنیا به مجله ساینس می گوید: گزارش، بیان روشنی دارد که مدل های کنونی مشکل اخلاقی ایجاد نمیکند ولی این دیدگاه در آینده ممکن است تغییر کند. ... این خیلی مهم است که آژانس های عمومی، اطمینان داشته باشند که هیچ کس روی مرزهای اخلاقی و خطوط حساس، مانور نمی دهد.
https://futurism.com/neoscope/scientists-adding-human-brain-cells-animals-fine?fbclid=IwAR2bWmzFYh0UNiOgFXL3voRC5cgenytmQWFdlsegAL0h4kFz6USoymeIAyU
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031