ارتباط از بالا به پایین مغز، و سایه ای که بر اطلاعات به دست آمده از پایین به بالا می افکند.
در اختلال نئوکورتکس(قشر جدید مغز که در انسان و نخستی های دیگر دیده میشود)، کم شدن کنترل مغز جدید بر قسمت های قدیمی مغز، با بسیاری از بیماری های روانپزشکی همراه است.
نئوکورتکس را میتوانیم بخش خاصی از مغز بدانیم که میتواند عملکردهای حیاتی بخش های زیرین خود را تا حدی زیر سلطه داشته باشد. این کنترل مداوم البته همه وجود ما نیست و بخش بزرگی از فعالیت های مغز ما بیرون از اراده این قسمت و به صورت کاملا خودبخودی است. ولی این بخش جدید مغز، میتواند پوشش وسیعی بر فعالیت های قسمتهای خودکار پایین مغز داشته باشد و حتی دریافت های ساده حسی از گیرنده های محیطی مانند بینایی، چشایی و شنوایی و ... را بر اساس نوع نیاز فرد کم و زیاد کند.
بخش حیاتی مغز، معمولا قسمت های پایینی و باستانی مغز است که در اغلب موجودات زنده وجود دارد. وجود این بخش، مرتبط با فعالیت های اولیه حیات مانند تنفس و ضربان قلب و تنظیم هموستاز و درجه حرارت بدن است. بخش جدیدتر مغز، در انسان دیده میشود و مرتبط با فعالیت های وسیعتر و گسترده تر و آگاهانه تر انسان است که میتواند بر عملکرد بخش های پایین تر تاثیر گذار باشد. این تاثیر گذاری فقط در جهت دهی فعالیت ها و اراده فرد، نیست بلکه بر اطلاعات خام به دست آمده از محیط هم تاثیر می گذارد.
اطلاعاتی که فرد به دست می آورد فقط اطلاعات حسی از بیرون نیست(از پایین به بالا) بلکه بخشی از اطلاعات در نتیجه معلومات ذخیره شده درون خود فرد(از بالا به پایین) منتقل می شود.
دکتر بلن پاردی پژوهشگر فوق دکترا پاسخ های سیناپس های تالاموس در نئوکورتکس موش را قبل و بعد از الگوی آموزش موش، اندازه گیری کرد.
پاردی میگوید: هرچند محرک های خنثی با پاسخ های گذرا و اندک در نئوکورتکس، کد گذاری میشود، آموزش، فعالیت این مسیرها را به شدت تقویت میکند. این پیام ها سریعتر و پایدارتر است.
این مطرح میکند سیناپس های تالاموسی در نئوکورتکس، تجربه قبلی حیوان را کد گذاری میکند. ما قدرت حافظه به دست آمده را با تغییر در فعالیت تالاموس مقایسه کردیم و ارتباط مستقیمی بین این دو وجود داشت. یعنی دریافت هایی از تالاموس به طور برجسته ارتباط رفتاری یاد گرفته شده محرک را کد گذاری میکند. لیتزکوس میگوید:
ولی آیا این فرایند منحصر به پیام های از بالا به پایین حافظه است؟ نوع اطلاعاتی که از پایین به بالا دریافت میشود هم نقش بسیار مهمی در توجه و در نتیجه به خاطر سپردن، دارد مثلا صدای بلند، باعث توجه بیشتر میشود؛ روشی که این اطلاعات دریافت میشود باید به شدت کنترل گردد(به دلیل گزینش اطلاعات مفید و حذف اطلاعات بی ارزش)
پاردی و همکاران او مطالعات بیشتری را با مدل های دیجیتال در همکاری با آزمایشگاه دکتر هنینگ اسپرکلر در برلین انجام دادند.
نتایج، فرایندی ناشناخته را نشان داد که میتواند اطلاعات را به شکل خاص و تنظیم شده تونل گذاری کند و نوع خاصی از نورون در بالاترین قسمت نئوکورتکس به عنوان دروازه دینامیک برای اطلاعات از بالا به پایین عمل میکند.
لیتزکوس میگوید: این نتایج نشان میدهد دریافت های تالاموس به نئوکورتکس، به عنوان مجموعه کلیدی اطلاعات درباره تجربیات گذشته مرتبط به محرک های حسی است.
پیام های از بالا به پایین در برخی بیماریهای مغزی مختل و نامنظم میشود مانند اوتیسم و اسکیزوفرنی و امیدواریم این یافته ها باعث درک عمیق تر تغییرات ناسازگاری ای شود که به عنوان علت این بیماری های شدید است.
(بخش قشری جدید مغز، با کنترل بر اطلاعات ورودی و تنظیم فعالیت بسیاری از قسمتهای پایینی، نقش مهمی در کاستن از فشارهای فعالیت خام قسمتهای باستانی مغز دارد؛ به طوری که در آسیب دیدن این قشر، برخی فعالیت های منظم و سازمان یافته در اندام ها مختل میشود.
وجود این تنظیم کننده قوی، همچنین باعث تقویت قدرت سخن گفتن و تنظیم دقیق عضلات تکلم، می شود ولی از سوی دیگر انسان را در خطر برخی بیماریهای ناشی از اختلال فعالیت این قسمت، می اندازد.
بار تفکر و تکلم، گاهی آنقدر سنگینی میکند که میتواند فرد را دچار بیماری های دیگر مانند جنون و یا اوتیسم کند. این بیماری ها در موجودات ابتدایی تر از انسان دیده نمیشود. هزینه داشتن نئوکورتکس و نقش تنظیمی آن در گزینش اطلاعات ورودی به مغز، گاهی دردسرساز است.
اکنون با کشفیات جدید و امید به تنظیم فعالیت ارتباطی بین نئوکورتکس و قسمت های پایینی، شاید بتوان به زودی راهی بهتر برای درمان این بیماری ها پیدا کرد.)
https://www.sciencedaily.com/releases/2020/11/201116092246.htm?fbclid=IwAR0aTAzd87PyBXSON5s84GiIWOrtBTEXx7BKNBu8g9nZlBKjU-oYgOrDsic
برخی توضیحات از دکتر سید سلمان فاطمی
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031