برخی توصیه ها در مورد واکسن های کووید 19 در بیماران مغز و عصاب
وبینار اساتید گرامی مغز و اعصاب دانشگاه تهران 2.2.1400
دکتر نفیسی: واکسن های کووید باعث افزایش بیماری های خودایمنی نمیشود.
سکته مغزی و درگیری تنفسی و فلج مغزی دمانس و بیماری ارثی عضله و افرادی که مهار کننده ی ایمنی مصرف میکنند کاندید مهم واکسن کووید هستند. واکسن های کووید در بارداری و شیردهی مجاز است چون ویروس زنده نیست.
دکتر احمدی: دکترای شیمی دارویی
انواع واکسن های کووید 19
viral vector
انتقال به وسیله آدنو ویروس ماند استروزنکا و جانسون جانسون و اسپوتنیک
دارای mRNA: واکسن فایزر-بیوانتک و مدرنا
دارای جزء پروتئین: نوواواکس
ویروس غیر فعال: سینوواک و سینوفارم و بهارات
واکسن های موجود در ایران: استرازنکا که ادنوویروس شامپانزه وکتور ویروس است. دو دوزی است. شش ماه در دو تا هشت درجه، میتوان نگه داشت.
اسپوتنیک: ادنوویروس انسانی، دو دوزی هست. در دو تا هشت درجه تا سه ماه میتوان نگه داشت.
بهارات(کوواکسین)دو دوزی ویروس غیر فعال
مقایسه واکسن ها: مقایسه با مطالعات بالینی فعلی آسان نیست. بر اساس نظر سازمان بهداشت جهانی اگر سودمندی بالای پنجاه درصد داشته باشد قابل استفاده است.
دکتر صحراییان: واکسیناسیون در ام اس مهم است. اصطلاح مهم واکسن هزیتنسی یعنی تاخیر در پذیرش یا کلا رد دریافت واکسن: از دلایل مهم آن، کمبود علم است. در کشوری که پزشکی جایگزین سنتی بالا باشد هزیتنسی زیاد میشود. اگر عده ای واکسن نزنند چرخه از میان نمیرود.
در ام اس باید واکسن زده شود. وظیفه پزشک است که مردم را ترغیب به واکسن کند. ریلاپس در فردی که واکسن میگیرد بیشتر از فرد واکسن نگرفته نیست. عوارض واکسن در فرد جوان با ای دی اس اس پایین، بیشتر است. گاهی بی حسی صورت دیده میشود. گاهی تب میکنند که ریلاپس واقعی نیست.
مجموعه اینترفرون و جی ای(گلاتیرامر استات)در زمان دریافت واکسن بهتر است.
همیشه باید توجه داشت، عوارض کووید خیلی بیشتر از عوارض واکسن است. همه بیماران باید واکسینه شوند. هر چه زودتر باید واکسینه شوند. حفظ همه امور بهداشتی در کنار واکسن، مهم است. پس از بهبودی از کووید هم باید واکسن زده شود.
در مصرف فینگولیمود دو تا چهار هفته بهتر است فینگولیمود عقب انداخته شود هر چند اگر نشد مهم نیست.
چهار هفته تا دوازده هفته فاصله واکسن تا کلادریبین و دوتا چهار هفته تا بی سل تراپی باید حفظ شود. دو تا چهار هفته پس از واکسن بی سل تراپی شروع میشه.
دو تا چهار هفته پس از تزریق دوم واکسن بهتر است بی سل بگیرد. اگر نشد مهم نیست.
سه تا پنج روز پس از پالس واکسن، واکسن بگیرد. گروه ام اس ایرلند میگه این محدودیت ها لازم نیست.
دی متیل فومارات و فینگولیمود اگر لیمفوپنی شدید بده ممکنه اثر واکسن کم بشه.
دکتر قینی: افراد سکته مغزی اگر کووید بگیرن در خطر هستند. افراد 16تا64 سال که بیماری زمینه ای دارند باید واکسینه شوند. در مصرف داروهای دیگر باید واکسن زده شود.
عوارض ترومبوتیک واکسن ها: این عارضه بیشتر در واکسن های ویرال وکتور است. حدود 717 میلیون نفر در کل جهان واکسن زده اند. عوارض خیلی نیست برای بررسی عوارض، مقایسه با قبل بیمار مهمه مثلا قبلا چند وقت یک بار دچار عود بیماری میشد بعد از واکسن چطور.
در ابتدای بررسی ها هیچ عارضه ی ترومبوتیک مشاهده نشد. بعدها در مقدار کم مشاهده شد. این لخته ها بیشتر در خانمها و سن پایین و در محل غیر معمول است. vaccine induced thrombotic thrombocytopenia VITT آنتی بادی علیه پلاتلت فاکتور 4 پلی انیون عامل این لخته هاست.
در استرازینکا: 34 میلیون واکسن گرفتند حدود 200 نفر دچار لخته شدند. در فرایزر در 54 میلیون 35 نفر ترومبوز سیستم عصبی مرکزی گرفتند. که مقادیر بسیار پایینی است.
در صورت ترومبوز باید چه کرد؟ آنتی بادی علیه فاکتور چهار پلاکت باید چک بشه. HIPAssay
درمان: اگر علت ترومبوز واکسن باشد نباید از هپارین استفاده کرد. از ریواروکسابان استفاده میشه. فقط بیماران HIT نباید استرازنیکا بگیرند، محدودیت دیگری وجود ندارد. خانم باردار هم بهتر است از واکسن دیگر استفاده کنند.
نکته ی مهم پایانی: ویروس در بدن ما دچار موتاسیون میشه پس برای رهایی از این ویروس باید همه جهان هر چه سریعتر واکسینه شوند.
چند نکته:
در سابقه ی گیلن باره با واکسن انفلوانزا، آیا میتوان واکسن کووید زد؟ میتوان زد.
سکته در جوانان، بهتر است استرازنکا نگیرد. میاستنی با کرایزز، کی میتواند واکسن بزند؟ منطقی است دو هفته فاصله داده شود تا عوارض واکسن با علایم کریز اشتباه نشود. سه تا پنج روز پس از پالس میشه واکسن داد.
دوز بالای کورتون در پلی میوزیت بهتر است واکسن بگیرد. در متوترکسات همین طور است یعنی
لوافکتlow effect واکسن بهتر از نو افکتno effect است. اگر قبلا وارفارین میگرفته میتونه دارو را ادامه بده و استرازنکا بگیره.
در پلاسمافرز چند روز صبر میکنیم. همزمان با IVIG بهتر است واکسن تزریق نشه. چهار هفته بعد از ریتوکسیماب، واکسن تزریق میشه.
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031