دکتر سید سلمان فاطمی . نورولوژیست:
مرکز حافظه ما کجاست؟
وقتی بسیاری از ادراکات ما و مشاهدات از جمله رویاها، بر اساس تجربه ها و آموزش های قبلی است که از حافظه منشا می گیرد و رمزهای موجود در رویاها و مشاهدات از این آموخته ها و تجربیات و حافظه قبلی شکل می گیرد، حافظه ساختاری بسیار مهم را در زندگی ما تشکیل میدهد.
حاظه پایه و اساسی است که تجربه های بعدی ما بر اساس آن، نقش می گیرد. شناخت مرکز این حجم انبوه اطلاعات که ممکن است حدود هشتاد سال زندگی در آن اندوخته شود بسیار مهم است. با پایان نامه اخذ دکترای دکتر احمد حطاب در دانشکده پژوهش های برتر دینی و لغوی در نجف اشرف زیر نظر امام احمد الحسن ع همراه باشید:
www.ihelrs.org
(شاید برخی ادعا کنند مرکز حافظه را شناخته اند ولی پژوهش های جدید دانشمند روانشناس آلفرد ادلر- وقتی امور را برعکس می کند و تصور میکند مغز تابع است و خودش را دگرگون میکند و بر اساس آنچه عقل به آن املا میکند پاسخ میدهد- بسیار از دیدگاه مادی دور میشود با وجود اینکه آن تغییرات بیولوژیک که در مغز قرار میگیرد بسیار بزرگ است و بسیار بزرگتر از حصول رویاهاست.
ادلر میگوید: (برای ما انکار وجود تاثیر خاصی از عقل بر کیفیتی که مغز با آن کار میکند دشوار خواهد بود. مغز جز اندامی از اندام ها نیست که بدن از آن شکل گرفته است و در نتیجه عقل، تاثیری بر مغز مانند دیگر اندام های بدن دارد. به همین ترتیب پژوهش ما در مورد علم بیماری ها نشان داد برخی افراد که قدرت خواندن و نوشتن را به دلیل آسیب نیمه راست مغز از دست داده اند توانستند با تمرین و یادگیری قسمت های دیگر مغز، این وظیفه را و این قدرت خود را بر خواندن و نوشتن انجام دهند.
این در حالی رخ داد که این افراد از سکته مغزی رنج م یبردند و امکانی برای اصلاح بخش پشتی خراب مغز وجود نداشت. بخش های دیگر مغز این وظیفه را انجام میدهد و به فرد امکان می دهد قدرت های قبلی خود را به دست بیاورد. این حقیقت، اهمیتی بسیار در توضیح امکان تطبیق های آموزشی علم روانشناسی فردی دارد. اگر عقل بتواند بر مغز تاثیر بگذارد تا مغز، فقط ابزاری باشد که عقل برای محقق کردن اهداف خود به کار میبرد ما می توانیم مغز را ارتقا دهیم و حالت آن را بهبود بخشیم، پس در اینجا نیازی نیست اسیر و مقید به حدود توانایی های مغز باقی بمانیم بلکه امکان دارد راه هایی برای آموزش مغز ایجاد کرد تا برای شرایط زندگی اطراف ما متناسب باشد.)(معنی زندگی- ادلر- ص70-71)
این کیفیت، ازمغز ابزاری میسازد- که با طبیعت عمل و طبیعت مشکلات بلکه حتی با طبیعت نقص های ناشی از آسیب یا تخریب محدود، سازگار میشود- و از این دستگاه سر و معمایی درست میکند که گشودن رمزهای آن دشوار است.
و عموما بیشتر بحث های عقلی این طبیعت تجربی را در بر میگیرد و واکنش مغز را در مساله واحدی از میلیاردها مساله کنونی در فهم طبیعت عمل مغز منعکس میکند. اما بحث هایی- که بر تحلیل آزمایشگاهی سلول های عصبی و هورمون ها و دیگر موارد استوار است و میتوان به آن در فهم طبیعت وظیفه ها و راه عمل آن اعتماد کند- همچنان در مراحل اولیه خود است و شاید به اعتقاد من مثلا قضیه حافظه- که از وظایف مهمی است که تفکر و درک انسانی بر اساس آن است- شایسته تر است مورد بحث و تمرکز قرار گیرد و در نتیجه شاید مقدمه ورود به جهان رویاها و ماهیت آن باشد.
دانشمند اعصاب گیرهارد روس از دانشگاه بریمن می گوید: مهمترین وسیله ادراک انسان، حافظه است. 99% آنچه می بینید آن را از حافظه خود تصویرسازی می کنید؛ یک درصد باقیمانده را اعضای حسی تصویربرداری میدهد.)((گزارش حیله های عقل باطن- مستند شبکه الجزیره www.youtube.com/watch?v=Tyf2XCAklZ4)
(گیرهارد روس پروفسور و استاد نورولوژی در دانشگاه پریمان آلمان و از دانشمندان متخصص درمورد مغز و اعصاب است)
کارل ساگان میگوید: (و در حالت معینی- که لوب اکسیپیتال تحریک شد که این بخش خاص دیدن است- بیمار گفت او پروانه ای را دیده است که پرواز میکند و تقریبا تا درجه ای، حقیقت داشت که او دست خود را دراز کرد تا آن را بگیرد. و در تجربه ای مشابه که بر میمون انجام شد حیوان بسیار دقیق نگریست گویا در برابرش چیزی قرار دارد و کوشید با دست راست، آن را بگیرد سپس با حیرت، به دست خالی خود نگاه کرد.
تحریک الکتریکی باقت هایی معین در قشر مغز در انسان، گاهی منجر به تذکر حوادث معینی شده است ولی از میان بردن این بافت ها این حافظه را نابود نمی کند و ازاین رو دشوار است انکار شود حافظه انسانی در مرحله اول در زمان بازگرداندن آن به بافتهای دیگر مغز، در قشر مغز ذخیره میشود.
وقتی حافظه یکی از وظایف قشر مغز است و با فرایند تبادل، بین قشر مغز و بقیه مغز جابجا میشود یعنی به صورت ساکن در جایی از مغز باقی نمی ماند این واضح میکند چگونه حافظه بعد از تلف شدن زیاد قشر مغز، در آن می ماند.
ولی دلایل، سوی دیگری را نشان میدهد. در تجربه هایی- که دانشمند فیزیولوژی اعصاب رالف جرالد در دانشگاه میشیگان انجام داد- حیوانات برخی تجربه ها را طی گذر در مسیر یک ماریپیچ ساده، یاد می گرفتند سپس در دمایی نزدیک به انجماد، منجمد می شدند و اين شبيه يك شب زمستانی بود و سرما به حدی می رسید که همه امواج الکتریکی را در مغز متوقف میکرد
و وقتی نظریه تبادل امواج الکتریکی درست باشد مورد انتظار بود که این آزمون، همه حافظه را حذف کند ولی این رخ نداد و بعد از به هوش آمدن، حیوان راه های خود را در مارپیچ پیدا میکرد.)()(تاملاتی در تکامل وهوش انسان- کارل ساگان- چاپ اول چ2005 ص36)
(کارل ساگان در سال 1934 در نویویورک متولد شد و دکترای خود را از دانشگاه شیکاگو گرفت و به عنوان فیزیکدان منجم، بحثی را درمورد هوش بیرون از زمین، مطرح کرد و در اغلب پروژه های سفرهای فضایی مشارکت کرد و به عنوان یکی از بزرگترین ذهن ها در عرصه کشف فضا توصیف میشود و نقش مهمی را در ایجاد سازمان فضایی آمریکا ناسا داشته است. نگاه شود به مقدمه کتاب تاملاتی در تکامل هوش انسان ص15)
پس مکان معلومات به صورت دقیق، واضح و ثابت نیست به طوری که بر ما سخت است به فهم ماهیت رویاها به طور دقیق برسیم و این همچنین چیزی است که بحث های دیگر که اخیرا گزارش شده است آن را تایید میکند: (دانشمند زیست شناس حائز جایزه نوبل ساسوموتی نیکاوا پژوهش هایی پیشرفته را در مورد حافظه داشته است. آنها تجربه هایی را در منطقه هیپوکامپ مغز داشتند. هیپوکامپ معلومات به دست آمده از حافظه کوتاه مدت را ادغام میکند تا آن را حافظه بلند مدت کند. این از نخستین مناطق مغز است که به دلیل بیماری آلزایمر دچار عارضه میشود. به نظر می رسد حقایق حافظه در اینجا ذخیره شده ولی اجزای عاطفی حافظه در همه جاهای مغز پراکنده شده است.)(گزارش عقل نشنال جئوگرافی- www.youtube.com/watch?v=YxMc3qAnQMs
با وجود اینکه بحث ها ثابت کرده است حافظه اولیه ای که معلومات را در شاخ هیپوکامپ ذخیره میکند و آن را به منطقه هیپوکامپ تحویل میدهد تا آن را در حافظه بلند مدت ذخیره کند، پژوهش های جدید روشن کرد که اجزای عاطفی حافظه، در همه بخش های مغز پراکنده میشود و این سبب می شود ارتباط رویاها با جایگاه حافظه، مرجع مشخصی نداشته باشد؛ به خصوص وقتی بفهمیم رویاها بیشتر تصاویر خود را از عواطف و احساسات منتشر شده در سلول های مغزی به دست می آورد...)
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031