از تکینگی تا مغز از مغز تا سیاهچاله فضایی- قسمت هفدهم
در ابتدای کیهان، پیوندهای عظیمی بود که شکست و امروز، اجزایی جدا را در سرتاسر جهان پراکنده است.
این مسیر، میلیاردها سال به طول انجامید و اکنون یکی از این اجزا(مغز)- که نیم نقطه ای در کل کیهان نیست- می کوشد مسیر این متلاشی شدن و پیوند نخستین را بیابد. این نیم نقطه یعنی مغز در این مسیر تنها نیست و همه اجزای حاصل از این پخش شدن، تاریخی مشترک با مغز دارند و هر کدام از آنها تاریخی از ابتدا تا امروز را در درون خود انباشته است؛ از نگرانی ها و خروش های این مسیر تا آرامشی که در ابتدا بود!
مسیر پر فراز و نشیب طوفان ها و گرداب ها و پراکندن و جدا شدن ها!
و چه غریب مینماید اگر امروز یافتن آن آرامش ابتدایی، دور از نگاه ماست. ما حاصل و تولید آن آرامش نخستینیم ولی امروز دور از آن آرامش نخستین، بار دیگر با مغزهای پراکنده خود و با سرکشی بر پاره های وجود خود یعنی اجزای طبیعت و کیهان اطراف خود، به دنبال آن میگردیم! چگونه بتوان با چیزی به سوی تو، هدایت شد که در همه وجودش نیازمند و فقیر به درگاه توست؟ کی پنهان شدی تا آثار تو را بنمایاند؟ و کی دور شدی تا برای رسیدن به تو نیاز به واسطه ای باشد؟ ولی خودت فرمان دادی به سوی آثار بیاییم
و اگر این فرمان ابتدایی و امکانات آن نزد انسان نبود، هیچ کس بار دیگر جرئت نمی کرد از آن مسیر پر تلاطم و خروش نخستین- که سرعت و تحولات آن میلیاردها برابر سرعت تحولات عالم مادی ماست- خبری بگیرد. در این مسیر، امکانات فراوان انسان هوشمند، او را به سویی پر تلاطم برده است و تاوان کنجکاوی گستاخانه خود را نیز طی سالهای حیات بشریت پرداخته است.
ولی فرمان نخستین رفتن به سوی آثار، انسان را باید به سوی پرده های نور، میبرد و در پس آثار، واسطه هایی را نشان میداد که همه وجود آثار، فقیر و نیازمند آنها هستند و به جای غرور و مستی کشف پرده های اول، تواضع و فروتنی در برابر واسطه ها را به او نشان میداد. پس از آثار و نشانه ها مرا به سوی پرده های نور و هدایت بصیرت و بینایی، ببر
و امروز هم این تلاش ها و کنجکاوی ها ادامه دارد، باشد در آینده ای نزدیک، به جای حیرت و تلاطم غربت، انسان بر در پرده های نور آرام گیرد!
طرح تهیه تصاویر واضح از سیاهچاله عظیم مرکز راه شیری
این تیم، پیشتر در سال جاری اولین عکس از یک سیاهچاله را منتشر کرد؛ تیمی از منجمان که اولین عکس از یک سیاهچاله فضایی را تهیه کرد، و آنها طرح خود را برای ضبط یک ویدئوی رنگی کاملا واضح از سیاهچاله مرکز کهکشان راه شیری اعلام کرده اند.
برای تهیه این ویدئو ماهواره هایی به فضا پرتاب خواهد شد تا شبکهای متشکل از هشت تلسکوپ موجود را تقویت کند.
محققان می گویند: شبکه تقویت شده قادر به رویت تحولات محیط اطراف، تحت تاثیر این سیاهچاله فوق العاده بزرگ، خواهد بود.
پروفسور هاینو فالکه از دانشگاه رادبود در هلند- که ایده موسوم به تلسکوپ افق رویداد را مطرح کرده است- به بی بی سی گفت که گام بعدی، مشاهده یک سیاهچاله، هنگام کنش متقابل با محیط اطراف است.
سیاهچاله ها هم مثل سیارات می چرخند. و به دلیل گرانش فوق العاده شدید، فضا و زمان در اطراف آن، دچار پیچ و تاب می شود. در نتیجه مشاهده این جلوه عجیب گردش فضا یکی از آرمان های بزرگ علم اخترفیزیک است.
شگفت انگیزترین چشم انداز، تهیه یک عکس رنگی از شیئی است که گرانش آن چنان قوی است که حتی نور نمی تواند از آن بگریزد.
این تیم در سال جاری عکسی را از یک سیاهچاله عظیم در قلب کهکشانی دوردست منتشر کرد که قطر آن ۴۰ میلیارد کیلومتر و جرم آن سه میلیون برابر زمین بود. آن عکس سایه های مختلف نارنجی از گازهای داغ را در حال فروپاشی به داخل سیاهچاله نشان می داد.
البته سیاهچاله ها رنگ ندارند اما آنچه منجمان قادر به دیدن آن هستند، موادی است که به هنگام ریزش به داخل سیاهچاله، تبدیل به گازهای فوق العاده داغ می شود.
تصور می شود این گاز با نزدیک تر شدن به سیاهچاله، تغییر رنگ می دهد. مثل وقتی که خورشید هنگام غروب پشت ابرها می رود، نور این مواد فوق العاده داغ باید از میان گازهای بیشتر عبور کند تا به ابزارهای نجومی در زمین برسد.
پروژه تهیه اولین عکس یک سیاهچاله دست پرورده پروفسور هاینو فالکه بود، اما او آن را به تلاشی جهانی نسبت می دهد.
این کنسرسیوم بین المللی انتظار دارد تلسکوپ های زمینی را در گرینلند، فرانسه و بخش هایی از آفریقا به مجموعه خود بیافزاید و برای ارسال سه ماهواره کوچک به مدار برای تکمیل این مجموعه خواستار دریافت بودجه از بنیاد علوم ملی آمریکا (ان اس اف) شده است.
به گفته پروفسور فالکه این باعث ایجاد یک ابرتلسکوپ عملا بزرگتر از قطر زمین با توانایی تهیه عکس های دقیق از سیاهچاله مرکز راه شیری خواهد شد.
پروفسور شپ دولمن از دانشگاه هاروارد آمریکا که مدیر پروژه تلسکوپ افق رویداد
است گفت که تصاویر و ویدئوهای این شبکه به تیم او امکان محک زدن نظریه های اینشتین در حد و مرزهای تازه ای را خواهد داد.
او گفت: ما قادر به ایجاد تلسکوپ های مجازی عظیم هستیم و تاسیسات تازه رادیویی در اطراف جهان، ساخته خواهد شد. تلسکوپ افق رویداد، تازه کارش را شروع کرده است.
پروفسور فالکه- که تیمش به خاطر عکس اخیر سیاهچاله، برنده جایزه سه میلیون دلاری بنیاد جایزه پیشرفت فیزیک شده است به بی بی سی گفت که این جایزه دستاوردی جهانی را به رسمیت می شناسد.
او گفت: دانشمندانی در اروپا، چین، آفریقای جنوبی، ژاپن و تایوان در آن شرکت داشتند. برای من، پاداش خیلی بزرگتر واکنش گسترده مردم عادی در اطراف جهان بود که دیدن عکس سیاهچاله آنها را تحت تاثیر قرار داد.
واکنش فقط جنبه علمی نداشت، جنبه عاطفی هم داشت. یکی به من گفت که با دیدن عکس اشکش سرازیر شده. برای ما مایه خرسندی بود، بدانیم که این طور مورد تمجید قرار گرفته ایم و مردم، این عکس را جشن گرفته اند.
http://www.bbc.com/persian/science-49616729
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031